Regional characteristics of demographic development in the republic of Uzbekistan

Ushbu maqola O'zbekiston Respublikasi aholisining demografik rivojlanishining mintaqaviy xususiyatlarini o'rganadi. 1991-2014 yillarda aholi sonining o'sish dinamikasi tahlil qilinib, demografik, ijtimoiy va iqtisodiy omillarning ta'siri aniqlangan. Maqolada respublika aholisining hududiy o'sish sur'atlari bo'yicha guruhlarga ajratilgan. Shahar va qishloq aholisi tarkibi, urbanizatsiya darajasi (past, o'rta, yuqori) tahlil qilingan. Shuningdek, O'zbekistonning MDH davlatlari orasidagi o'rni, tug'ilish va o'lim ko'rsatkichlari, nikoh yoshi va ajralishlar darajasi kabi demografik jarayonlar tahlil etilgan. Tadqiqot natijasida O'zbekiston aholisining demografik rivojlanishi iqtisodiyot taraqqiyoti bilan chambarchas bog'liqligi ko'rsatib berilgan.

Asosiy mavzular

Aholining o'sish dinamikasi: Maqolada 1991-2014 yillarda O'zbekiston aholisining o'sish dinamikasi o'rganilgan. Aholi sonining o'sishiga ta'sir etuvchi ijtimoiy, iqtisodiy va demografik omillar tahlil qilingan.
Hududiy aholi o'sish sur'atlari: O'zbekiston aholisining hududiy o'sish sur'atlari bo'yicha guruhlarga ajratilgan. Tashkent shahri va Toshkent viloyatida aholi o'sishining eng past ko'rsatkichlari kuzatilgani va buning sabablari (yuqori iqtisodiy rivojlanish, urbanizatsiya, past tug'ilish va yuqori o'lim darajasi) ko'rsatib o'tilgan.
Urbanizatsiya darajasi: Respublikada urbanizatsiya darajasi tahlil qilingan. Shahar aholisi ulushi ortib borgani, qishloq aholisi esa kamayganligi ta'kidlangan. Urbanizatsiya darajasi past, o'rta va yuqori deb tasniflangan.
Demografik jarayonlar: Maqolada tug'ilish, o'lim, nikoh va ajralish darajalari kabi asosiy demografik jarayonlar tahlil qilingan. So'nggi yillarda ushbu ko'rsatkichlar pasayganligi va nikoh yoshining oshganligi qayd etilgan.
MDH davlatlari bilan qiyosiy tahlil: O'zbekistonning Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligi (MDH) davlatlari bilan demografik ko'rsatkichlari (o'sish sur'ati, urbanizatsiya darajasi, tug'ilish va o'lim koeffitsientlari) bo'yicha qiyosiy tahlili berilgan. O'zbekistonning aholi soni bo'yicha MDH davlatlari orasida yetakchi o'rinlarda turishi ta'kidlangan.