Almashlab ekishda oraliq ekinlarni ekish va uni tuproq unumdorligidagi axamiyati.
Ushbu bitiruv malakaviy ishida almashlab ekishda oraliq ekinlarni ekish va uning tuproq unumdorligiga ta'siri o'rganilgan. Tadqiqot natijasida vika bilan suli aralashmasi ekilgan variantda tuproq unumdorligi ko'tarilishi, chigitning unib chiqishi yaxshilanishi, g'o'zaning o'sishi va rivojlanishi hamda hosil organlarining to'planishi yuqori bo'lishi aniqlangan. Shuningdek, bu usulda hosildorlikning oshishi va rentabellikning yuqori bo'lishi ko'rsatib berilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: O'zbekiston paxtachilik mintaqalarida oraliq ekinlarni ekishning dolzarbligi va ahamiyati, tuproq unumdorligini oshirishda ularning roli, shu jumladan, erta bahorda chorva mollari uchun ko'k oziq olish imkonini berishi, tuproqni begona o'tlar, zararkunandalar va kasalliklardan tozalashi, tuproqning meliorativ holatini yaxshilashi haqida ma'lumot berilgan.
- Adabiyotlar sharhi: Oraliq ekinlarining umumiy tavsifi, ularning ishlatilishi, tarixi, foydalanish shakllari va muddatlari, shuningdek, turli ekinlarning (javdar, suli, vika, raps) tuproq sharoitiga mosligi va ularning hosildorligiga ta'siri haqida ilmiy ma'lumotlar keltirilgan.
- Tadqiqotni bajarish sharoiti va uslubi: Tajriba O'zPITI Xorazm filiali tajriba dalalarida o'tkazilgan. Tajribada g'o'za nihollarining unib chiqishi, o'sishi, rivojlanishi, shonalashi va gullashi, hosil va terim bo'yicha hosildorlik kabi ko'rsatkichlar o'rganilgan. Tajriba sxemasi va uslublari bayon etilgan.
- Tadqiqot natijalari: Tajriba natijalariga ko'ra, oraliq ekinlar (vika, suli) ekilgan variantlarda chigitning unib chiqishi va g'o'zaning o'sishi va rivojlanishi yaxshilangan. Jumladan, hosildorlik 31,2 ts/ga dan 34,3 ts/ga gacha oshgan. Shuningdek, tuproqdagi gumus, azot va fosfor miqdori ham ortganligi aniqlangan.
- Xulosa va takliflar: Oraliq ekinlardan vika bilan sulini aralashtirib ekish tuproq unumdorligini ko'taradi, chigitning unib chiqishini yaxshilaydi, g'o'zaning o'sishi, rivojlanishi va hosil organlarini to'plashi yuqori bo'ladi, hosildorlik 3,1 ts/ga yuqori bo'ladi va rentabellik oshadi.
- Foydalanilgan adabiyotlar: Ratsion asosida ilmiy tadqiqotlar va adabiyotlar keltirilgan.