"Kichik biznes va tadbirkorlik" fanidan mustaqil ishlarni tashkil etish

Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tavsiya etilgan bo'lib, kichik biznes va tadbirkorlik fanidan mustaqil ishlarni tashkil etish bo'yicha talabalarga nazariy va amaliy bilim berishga qaratilgan. Qo'llanmada kichik biznesning mohiyati, turlari, shakllari, uni tashkil etish va boshqarish asoslari, moliyaviy faoliyati tahlili kabi mavzular chuqur yoritilgan.

Asosiy mavzular

KIRISH: Kadrlar tayyorlash milliy dasturida nazariy va amaliy bilimlar bilan bir qatorda mustaqil faoliyat ko'rsata oladigan, o'z bilimini mustaqil oshirib boradigan mutaxassislarni tayyorlash asosiy vazifa sifatida belgilangan. Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanmada tavsiya etilgan yangi o'qitish modeli ta'limning shaxsga yo'naltirilganligi, talaba va o'qituvchi rolini o'zgarishi, o'qitish uslublari va vositalarining o'zgarishiga asoslangan.
TALABA MUSTAQIL ISHLARINI TASHKIL ETISH BO'YICHA UMUMIY TUSHUNCHALAR: Talaba mustaqil ishi (TMI) - muayyan fandan o'quv dasturida belgilangan bilim, ko'nikma va malakaning ma'lum bir qismini talaba tomonidan fan o'qituvchisi maslahati va tavsiyalari asosida o'zlashtirilishiga yo'naltirilgan tizimli faoliyatdir. Birinchi kurs talabalari uchun mustaqil ishlarni tashkil qilish, ma'lumot topish, tahlil qilish, konspektlashtirish, o'z fikrini ifodalash kabi ko'nikmalarni shakllantirish muhim ahamiyat kasb etadi.
MAVZUUNI MUSTAQIL O'ZLASHTIRISH: Fanning xususiyati, talabalarning bilim darajasi va qobiliyatiga qarab alohida mavzular mustaqil ravishda ishlash uchun topshiriladi. Bunda mavzuning asosiy mazmunini ifodalash, tayanch iboralar, savollar va adabiyotlar ko'rsatiladi. Mustaqil o'zlashtirilgan mavzu bo'yicha tayyorlangan matn kafedrada himoya qilinadi.
REFERAT TAYYORLASH: Referat - mavjud matn yoki bir qancha matnlarni izohlovchi shakllaridan biri. Referat yangi, mualliflik yondashuvini talab qiladi. U bir yoki bir qancha manbalarni tahlil va umumlashtirishga asoslanadi. Referatni tayyorlashda mavzuni tanlash, uni rasmiylashtirish, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatini tuzish va himoya qilish tartiblari belgilab berilgan.
KO'RGAZMALI VOSITALAR TAYYORLASH: Talabalar muayyan mavzuni bayon qilish va yaxshiroq o'zlashtirish uchun jadvallar, chizmalar, rasmlar, xaritalar, grafiklar kabi ko'rgazmali materiallar tayyorlashlari mumkin. Mavzu o'qituvchi tomonidan aniqlanib, talabaga yo'l-yo'riqlar beriladi.
MAVZU BO'YICHA TESTLAR, MUNOZARALI SAVOLLAR VA TOPSHIRIQLAR TAYYORLASH: Talabaga muayyan mavzu bo'yicha testlar, masalalar, topshiriqlar va munozarali savollar tayyorlash topshiriladi. Bunda o'qituvchi tomonidan testga qo'yiladigan talablar, tuzish qonun-qoidalari va usullari bo'yicha yo'l-yo'riqlar beriladi.
ILMIY MAQOLA, TEZISLAR VA MA'RUZALAR TAYYORLASH: Talaba o'quv adabiyotlari, ilmiy-tadqiqot ishlari asosida maqola, tezis yoki ma'ruza tayyorlashi mumkin. Bunda o'z nuktai-nazarini bayon etib, asoslashi va o'qituvchi bilan hamkorlikda ishlashi talab etiladi.
TALABALAR MUSTAQIL ISHINI BAHOLASH: Mustaqil ish natijalari "Oliy ta'lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholashning reyting tizimi to'g'risidagi Nizom"ga asosan baholanadi. Mustaqil ishga 10 ballik tizimda baho qo'yiladi.
MUSTAQIL ISHLARNI RASMIYLASHTIRISH BO'YICHA NAMUNAVIY MAVZULAR VA SHAKLLAR: Qo'llanmada iqtisodiy va noiqtisodiy ta'lim yo'nalishlari uchun "Kichik biznes va tadbirkorlik" fanidan mustaqil ish (referat) mavzulari va ularni rasmiylashtirish shakllari keltirilgan. Mavzular ro'yxati va ularni rasmiylashtirish bo'yicha namunaviy namunalar berilgan.
“KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK” FANIDAN MUSTAQIL ISHLARNI TAYYORLASH JARAYONIDA FOYDALANISH UCHUN MA'LUMOTLAR: Ushbu bo'limda kichik biznes va tadbirkorlikning mohiyati va mazmuni, faoliyatining turlari va shakllari, tashkil etish va boshqarish, moliyaviy faoliyati tahlili kabi mavzular bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan. Shu bilan birga, tadbirkorlik nazariyasini rivojlantirish bosqichlari, tadbirkorlikning novatorlik xarakterlari va boshqa muhim masalalar ham yoritilgan.
1-MAVZU. KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKNING MOHIYATI VA MAZMUNI: Kichik biznes va tadbirkorlik tushunchalari, ularning mohiyati va mazmuni. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatining iqtisodiy, ijtimoiy va huquqiy asoslari. Kichik biznes va tadbirkorlik muhiti va unga ta'sir etuvchi omillar. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishning maqsadi va vazifalari.
2-MAVZU. KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK FAOLIYATINING TURLARI VA SHAKLLARI: Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyati turlari (ishlab chiqarish, tijorat, moliyaviy, maslahat) va shakllari (yakka tartibdagi, xususiy, jamoa, aralash) batafsil yoritilgan. Firma (korxona) turlari va ularning xususiyatlari ham keltirilgan.
3-MAVZU. KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK FAOLIYATINI TASHKIL ETISH VA BOSHQARISH: Kichik biznes va tadbirkorlik korxonalarini tashkil etish va davlat ro'yxatidan o'tkazish tartibi, bank, soliq va moliya muassasalaridan ro'yxatdan o'tkazish tartibi, litsenziya berish tartibi va rahbarning boshqaruv uslubi kabi masalalar bayon qilingan.
4-MAVZU. KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIK SUBYEKTLARINING MOLIYAVIY FAOLIYATI TAHLILI: Kichik biznes va tadbirkorlikning moliyaviy faoliyatini ifodalovchi ko'rsatkichlar, kredit bilan ta'minlash shakllari, kredit stavkasini aniqlash, faoliyatining iqtisodiy samaradorligi va uni oshirish yo'nalishlari haqida ma'lumot berilgan. Korxona foydasining turlari va kreditning asosiy shakllari ham keltirilgan.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YHATI: Qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati keltirilgan. Bu ro'yxatda O'zbekiston va xorijlik mualliflarning kichik biznes va tadbirkorlikka oid kitoblari, maqolalari va boshqa ilmiy ishlar mavjud.