Экономическая теория
Ushbu o'quv qo'llanma iqtisodiy nazariyaning asosiy masalalarini o'rganishga qaratilgan bo'lib, talabalarga ushbu fanning mohiyatini tushunishga yordam beradi. Unda iqtisodiyotning asosiy tushunchalari, bozor mexanizmlari, makroiqtisodiy ko'rsatkichlar va davlatning iqtisodiy siyosati kabi mavzular qamrab olingan. Qo'llanma nazariy bilimlarni amaliy misollar bilan mustahkamlashga, talabalarning iqtisodiy tahlil qilish qobiliyatini rivojlantirishga va o'zbekiston iqtisodiyotining xususiyatlarini o'rganishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Iqtisodiy nazariya predmeti va uslubi: Iqtisodiyotning mohiyati, asosiy vazifalari, rivojlanish bosqichlari, iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar, iqtisodiy bilish uslublari.
- Iqtisodiy faoliyat va ishlab chiqarish jarayoni: Iqtisodiy faoliyat turlari, ishlab chiqarish omillari, ishlab chiqarish samaradorligi, ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig'i.
- Mulkiy munosabatlar va iqtisodiy tizimlar: Iqtisodiy tizimlarning tasnifi, mulk turlari va ularning iqtisodiy mazmuni, O'zbekistonda mulkni xususiylashtirish va davlat tasarrufidan chiqarish.
- Tovarno-pul munosabatlari va bozor iqtisodiyotining shakllanishi: Tovarning xususiyatlari va funksiyalari, qiymat nazariyalari, pulning mohiyati va funksiyalari.
- Bozor iqtisodiyoti: mohiyati, funksiyalari va tuzilishi: Bozor iqtisodiyotining asosiy belgilari, bozor mexanizmi, bozor turlari va ularning xususiyatlari.
- O'tish davri iqtisodiyoti: O'tish davrining mohiyati va xususiyatlari, O'zbekistonda bozor munosabatlariga o'tishning o'ziga xos modellari.
- Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozanati: Talab va taklifga ta'sir etuvchi omillar, bozor muvozanatini aniqlash, talab va taklif elastikligi.
- Raqobat va narx belgilash: Raqobat turlari, narx belgilash usullari, monopoliyaga qarshi siyosat.
- Tadbirkorlik faoliyati va kapital: Tadbirkorlikning mohiyati, tashkiliy shakllari, kapitalning turlari va aylanma davri.
- Ishlab chiqarish xarajatlari va foyda: Xarajatlarning turlari, foydaning mohiyati va turlari, rentabellik.
- Ish haqi va mehnat munosabatlari: Ish haqining mohiyati va shakllari, mehnat bozorining xususiyatlari.
- Agrare munosabatlar va agrobiznes: Qishloq xo'jaligining iqtisodiy xususiyatlari, agrar islohotlar, agrobiznesning mohiyati.
- Milliy iqtisodiyot va makroiqtisodiy ko'rsatkichlar: Milliy iqtisodiyotning mohiyati, YaIM va YaMM, makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni hisoblash usullari.
- Umumiy talab va umumiy taklif: Umumiy talab va umumiy taklifga ta'sir etuvchi omillar, makroiqtisodiy muvozanat.
- Iqtisodiy o'sish va milliy boylik: Iqtisodiy o'sishning mohiyati va omillari, milliy boylik tarkibi.
- Milliy iqtisodiyotda muvozanat va mutanosiblik: Milliy iqtisodiyotda muvozanatga erishish usullari.
- Iqtisodiyotda davriy tebranishlar va beqarorlik: Iqtisodiy sikllar, iqtisodiy inqirozlar, makroiqtisodiy beqarorlikni bartaraf etish yo'llari.
- Ishchi kuchi va bandlik: Mehnat resurslari, bandlikning mohiyati va turlari, ishsizlik va uning oqibatlari.
- Moliya tizimi va moliya siyosati: Moliya tizimining mohiyati va tarkibi, davlat budjeti, soliqlar, moliya siyosati.
- Pul-kredit tizimi: Pulning mohiyati va funksiyalari, pul-kredit siyosati, bank tizimi.
- Bozor iqtisodiyotini davlat tomonidan tartibga solish: Davlatning iqtisodiyotdagi roli, davlat tomonidan tartibga solish usullari.
- Aholi daromadlari va turmush darajasi: Aholi daromadlari turlari, turmush darajasini baholash ko'rsatkichlari.
- Xalqaro iqtisodiy aloqalar: Jahon xo'jaligi, xalqaro savdo, valyuta kurslari.