O‘zbek va jahon adabiyotida navoiy obrazi (Omon Muxtor va L.Bat ijodi misolida)
Ushbu dissertatsiya Omon Muxtorning “Navoiy va rassom Abulxayr” hamda Lidiya Batning “Hayot bo'stoni” asarlaridagi Alisher Navoiy obrazini oʻziga xosliklarini qiyosiy oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda Alisher Navoiy shaxsining tarixiy va ma'naviy qirralari, uning jamiyat bilan munosabatlari, adabiy muhit va davr ta'siri tahlil etiladi. Asarda Navoiy obrazi milliy mentalitet va ma'naviy-estetik jihatdan chuqur oʻrganilgan.
Asosiy mavzular
- Navoiy obrazining badiiy talqini: Dissertatsiyada Omon Muxtorning “Navoiy va rassom Abulxayr” roman-dilogiyasi va Lidiya Batning “Hayot boʻstoni” asarlarida Alisher Navoiy obrazini qiyosiy oʻrganish orqali tarixiy shaxs xususiyatlari yoritilgan. Har ikki adibning obraz yaratishdagi oʻziga xosliklari koʻrsatilgan.
- Tarixiy shaxs va ijtimoiy muhit: Asarda tarixiy shaxs obrazi va ijtimoiy muhit masalasiga xos yoritilgan. Alisher Navoiy hayotini bepoyon muammolar ummoni sifatida tasvirlash va uning badiiy-falsafiy umumlashtirmasi tahlil etiladi.
- Navoiy obrazi talqinida tip va tipiklashtirish: Navoiy obrazi talqinida tip va tipiklashtirish xususida fikr yuritiladi. Tip – badiiy obrazning umumlashtirish darajasiga koʻra turlaridan biri, insonning muayyan tarixiy davr va undagi ijtimoiy muhitga xos umumiy xususiyatlarni oʻzida mujassam etgan umumlashma obrazdir. Tipiklashtirish esa umumiylikning individuallashtirish orqali ifoda etilishi.