Kimyo

Ushbu kitob Navoiy davlat konchilik instituti tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, unda "Kimyo" fani bo'yicha elektr energetika, konchilik ishi, mashinasozlik texnologiyasi, texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish va boshqarish yo'nalishlari talabalari uchun amaliy mashg'ulotlarni bajarishga mo'ljallangan uslubiy qo'llanma taqdim etilgan. Kitobda kimyoviy tushunchalar, anorganik birikmalar sinflari, asoslar, kislotalar, tuzlar, kimyoning asosiy qonunlari, termokimyo, atom va molekula tuzilishi, yadro reaksiyalari, kimyoviy kinetika, kimyoviy muvozanat, elektrolit eritmalar, gidroliz reaksiyalari, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari, galvanik elementlar va metallarning korroziyasi kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu nazariy qismlar, namunaviy masalalar va mustaqil ishlash uchun topshiriqlar bilan boyitilgan. Kitob talabalarga kimyo fanini chuqur o'rganishlari va amaliy ko'nikmalarini oshirishlari uchun muhim manba hisoblanadi.

Asosiy mavzular

Kimyoviy tushunchalar: Atomlarning massalari, nisbiy atom massasi, molekulyar massa, mol, Avogadro soni, molar massa, gazlarning molyar hajmi kabi asosiy kimyoviy tushunchalar, ularning hisoblash usullari va formulalari keltirilgan.
Anorganik birikmalar sinflari: Oksidlar, asoslar, kislotalar va tuzlar kabi anorganik birikmalar sinflarining tasnifi, ularning xossalari, olinish usullari va reaksiyalari haqida ma'lumot berilgan.
Kimyoning asosiy qonunlari: Massani saqlanish qonuni, tarkib doimiyligi qonuni, ekvivalentlar qonuni kabi kimyoning fundamental qonunlari, ularning mohiyati va tatbiqi namunalari bilan tushuntirilgan.
Termokimyo: Entalpiya, ekzotermik va endotermik reaksiyalar, termokimyoviy tenglamalar, Gess qonuni, yonish va hosil bo'lish issiqliklari kabi termokimyoviy tushunchalar va ularning hisoblash usullari yoritilgan.
Atom va molekula tuzilishi: Atom yadrosi, izotoplar, izobarlar, izotonlar, elektron konfiguratsiyasi, davriy qonun va uning element xossalariga ta'siri, molekulalarning tuzilishi va ular haqidagi tushunchalar berilgan.
Yadro reaksiyalari: Radioaktivlik, alfa-nurlar, beta-nurlar, gamma-nurlar, pozitron, yadro reaksiyalarining turlari va ularning tenglamalarini tuzish usullari ko'rsatilgan.
Kimyoviy kinetika: Reaksiya tezligi, uning sarflangan moddalar konsentratsiyasiga va haroratga bog'liqligi, Vant-Goff qonuni, Arrhenius tenglamasi va tezlik konstantasini hisoblash usullari tushuntirilgan.
Kimyoviy muvozanat: Qaytar reaksiya, muvozanat holati, muvozanat konstantasi, massalar ta'siri qonuni va ularning tatbiqi masalalar bilan ko'rsatilgan.
Elektrolit eritmalar: Elektrolitlarning dissotsiyalanishi, dissotsiatsiya darajasi, dissotsiatsiya konstantasi, pH va pOH, kislota va asoslarning dissotsiyalanishi kabi elektrolit eritmalariga oid tushunchalar yoritilgan.
Gidroliz reaksiyalari: Tuzlarning gidrolizi, uning turlari (kation, anion bo'yicha, kation va anion bo'yicha), gidrolizning tenglamalarini tuzish va pH qiymatini hisoblash usullari ko'rsatilgan.
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari: Oksidlanish, qaytarilish, oksidlovchi, qaytaruvchi, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining turlari (molekulalararo, ichki molekulyar, disproporsiya, sinproporsiya), elektron balansi usuli bilan tenglamalarni tuzish va koeffitsientlarni tanlash kabi mavzular yoritilgan.
Galvanik elementlar va metallarning korroziyasi: Galvanik elementlar, elektrod potensiallari, EYuK, Gibbs energiyasi, metallarning korroziyasi, elektrokimyoviy kuchlanish qatori va ularning ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.