Ўзбек тилидаги диалогик нутқнинг лингвопрагматик хусусиятлари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O‘zbek tilidagi dialogik nutqning lingvopragmatik xususiyatlarini, ijtimoiy-psixologik va milliy-madaniy omillarning dialog jarayonidagi o‘rni va ahamiyatini tadqiq etadi. Tadqiqotda dialoglarning turlari, ularning tuzilishi, mazmuni, ishlatilish usullari va pragmatik jihatlari chuqur o‘rganilgan. Shuningdek, nutqiy strategiyalar, taktikalar, noverbal vositalarning o‘rni, shuningdek, sharqona va g‘arbona qarashlar tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Dialogik nutqning lingvopragmatik xususiyatlari: Dissertatsiyada dialogning lingvopragmatik jihatlari, ya'ni dialogdagi so‘zlovchi va tinglovchi munosabatlari, ularning ijtimoiy-psixologik holatlari hisobga olingan holda tahlil qilingan. Dialogning turli turlari (mirno-drujeskie, diskussionnie, konfliktno-protivorechie, neob'ektivnie va implitsitno znachimie) hamda ularning pragmatik o‘ziga xosliklari o‘rganilgan.
- Dialog va monologning o‘zaro aloqadorligi: Tadqiqotda dialog va monolog hodisalarining o‘zaro bir-biriga o‘tish holatlari, ularning bog‘liqligi va umumiy kesishuv nuqtalari aniqlangan. Bu holat jonli nutq va adabiy til chegaralaridagi mushtarak tomonlarni birlashtirishda ijobiy natija berishi asoslangan.
- Nutqiy strategiyalar va taktikalar: Dialogik nutqdagi nutqiy strategiyalar va taktikalar, ularning kommunikativ maqsadga erishishdagi o‘rni hamda suhbatdoshni himoya qilish usuli sifatida faollashishi ko‘rib chiqilgan. Dialoglarda qo‘llaniladigan turli nutqiy strategiyalar va taktikalar tahlil qilingan.
- Ijtimoiy-psixologik va milliy-madaniy omillarning roli: Dialog jarayonida ijtimoiy-psixologik va milliy-madaniy omillarning o‘rni, ularning dialogni samarali o‘tkazishdagi ahamiyati ta’kidlangan. O‘zbek xalqining mentaliteti, madaniy qadriyatlari va an’analari dialog jarayonida qanday aks etishi tahlil qilingan.