Tariyx-geografiya fakulteti jámiyetlik pánler kafedrası filosofiya páni boyınsha

Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Joqarı hám Orta Arnawlı Bilimlenidirıw Ministrligi tárepinen tastıyıqlanǵan “Filosofiya” páni boyınsha tayarlanǵan bolıp, óz ishine filosofiya páńiniń tiykarǵı jetistikleri, ol atqaratug'ın funkciaları, tórt tiykarǵı mashqalasın, gnoseologiyanı, dialektikanı, antik dáwir filosofiyasınıń ózgesheliklerin, klassikalıq Filosofiyanıń neopozitivizm, pragmatizm, antiklik filozofiyası, Gnoseologiya, Dialektika, Antropologiya, Sotsiyologiya, Etika, Estetika, Aksiologiya, Fuqaroliq jámiyetiniń filosofiyalıq analizi, óz-ara baylanıslılıǵı, rawajlanıw nızamlılıǵı, globballıq mashqalalar, insan filosofiyası, tábiyat filosofiyası, áliymler dóretiwshiligi, óz-ara baylanıslı pánler, Filosofiya páninen óz betinshe jumıslar hám olardı bahalaw mexanizmleri, jáne de tábiyat hám jámiyet filosofiyası sıyaqlı kóplegen tema- máselelerin óz ishine aladı. Sonday-aq, kitapta dáwirler boyınsha filosofiya rawajlanıwı, antik dáwir filosofiyası, orta ásirler filosofiyası hám ózbek filosofiyası tariyxı úyreniledi. Kitapta jańa dáwir filosofiyasınıń tiykarları, olar ushın tiykar bolǵan dáliyller jáne de olardıń áhmiyeti de bayanat etiledi. Kitapta sol dáwir filosofiyasınıń tiykarları, jáne de olardıń dúnyag'a ko'z-qarasları, tábiyat hám jámiyet penen baylanısları, adam ma'selesi haqqındaǵı juwmaqları sáwlelenedi. Sonday-aq, usı dáwirde payda bolǵan jáne rawajlanǵan ilimiy-texnikalıq jáne filosofiyalıq ág'ımnarın' óz-ara baylanıslılıǵı máselesi de analiz etiledi.

Asosiy mavzular

• Filosofiyaning Predmeti: Filosofiya paneń tiykarg'ı mashqalaları hám olardıń mazmuni. Áne-mine jayda boladı. Filosofiya tariyxında tiykarg'ı mashqalaları, dialektika, metafizika, sofistika, eklektika, sinergetika, ob'ektiv hám sub'ektiv dialektika. Dialektika ha'm metafizika, dialektikanın' negizgi kategoriyaları, usilları ham metodları.
• Gnoseologiya – Biliw teoriyası: Biliw procesi, onıń tiykarg'ı huqıqı hám mazmuni, biliw formalari, ratsionalizm, empirizm, pertseptsiya, appertseptsiya, sotsiologiya hám ximiya tarawlarınan o'zbek filosofiyasi hám o'zbek ilimiy miyraslari boyinsha oylaw hám oylawdin' formalari ham nizamlari.
• İskerlik filosofiyası (prakseologiya): İskerlik tu'sinigi hám onin' usillari. İskerliktin' materiallıq hám sub'ektivlik atributları. Materiallıqtan shıg'arıw, iskerlikte sanalılıq hám maqsetke muwapıqlılıq. Materiallıq hám ruwxıy iskerlik. Insannın' rawajlanıwında iskerliktin' rolı.
• Globballasıwdın` filosofiyalıq mashqalaları: Globballasıw-jana filosofiyalıq tema. Global protsesslerdin' óz-ara baylanıslıǵı. Fundamental' globballasıw. Global mashqalalardıń mazmuni hám kórip shıǵıwı. Adamzat tariyxınıń rawajlanıwınan kelip shıǵatuǵın global mashqalalar. Jámiyetlik sananı qáliplestiriw zárúrligi. Globballıq mashqalalardı sheshiwde xalıq aralıq kóshler birliginiń áhmiyeti.
• Sotsiallıq filosofiyası: Jámiyet tu'sinigi hám onın' ilimiy filosofiyalıq ma'nisi. Jámiyetlik o'ndiris tu'sinigi. Jámiyetlik siyasiy sistemasının' tiykarları. Jámiyetlik rawajlanıwın nızamlılıqları hám o'z-ara baylanıslılıǵı. Jámiyetlik sananı qáliplestiriw.
• Antropologiya – İnsan filosofiyası: İnsan filosofiyalıq ma'selesi sıpatında. İnsandı filosofiyalıq tu'siniw, onın' o'zine ta'n qásiyetleri. İnsannın' ko'p o'lshewliyi. Shıǵıs filosofiyasında insan máselesi. O'mirdin' mazmuni hám onda insannın' wa'zıypası.
• Sotsiologiya, Etika, Estetika, Aksiologiya: Sotsiologiyanıń tiykarg'ı prinsipi, Etika, ja'miyetlik jaqsılıq hámi jamanlıq, Estetika hám go'zzallıq, Aksiologiya-qa'diriyatlar hám bahalar.
• Ja'miyetlik ómir suriwi, jasawı: A'yyemgi dáwirler hám kóshpeli kóshiwler, jámiyetlik ómir súriwi, tábiyat hám jámiyet penen óz-ara baylanıslıǵı.