Трахеостомиядан кейинги трахеянинг чандиқли торайишини хирургик профилактикаси
Ushbu dissertatsiya Yormuhammedov Anvar Avazjonovich tomonidan tayyorlangan bo'lib, u akademik V. Vakhidov nomidagi Respublika ixtisoslashtirilgan xirurgiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi huzuridagi ilmiy kengashda tibbiyot fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun himoya qilingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi traxeostomiyadan keyingi traxeyaning chandiqli to'rayishini jarrohlik yo'li bilan oldini olish (profilaktika) hamda ushbu jarrohlik amaliyotlarining natijalarini yaxshilashdan iborat. Tadqiqotda traxeostomiya usullari, ularning texnik jihatlari, qo'shimcha qilinadigan asoratlar va ularni kamaytirish yo'llari atroflicha o'rganilgan. Xususan, perkutan dilatatsion traxeostomiya (PDT) usulining standart va takomillashtirilgan variantlari qiyosiy tahlil qilingan. Tadqiqotda risk omillari aniqlanib, ularning asoratlarga ta'siri baholangan va bemorlarni parvarishlashda yangi yondashuvlar taklif etilgan.
Asosiy mavzular
- Traxeostomiyaning zamonaviy aspektlari va asoratlarining profilaktikasi: Ushbu bo'limda traxeostomiya muammosining dolzarbligi, uning rivojlanish tarixi,Epidemiologiyasi, risk omillari, hamda traxeostomiyaning vaqt omili ta'siri o'rganilgan. Traxeostomiya usullari va ularning rivojlanish tarixi hamda samaradorligi tahlil qilingan.
- Traxeostomiya asoratlarining tuzilishi va chastotasi: Ushbu qismda an'anaviy va perkutan traxeostomiyadan keyingi turli xil asoratlar (qon ketishi, infeksion asoratlar, traxeya shilliq qavatining zararlanishi va boshqalar)ning tuzilishi va chastotasi tadqiq qilingan. An'anaviy usulda 278 bemordan 54 tasida (19,4%), perkutan usulda esa 71 bemordan 9 tasida (12,7%) asoratlar kuzatilgan. Ushbu asoratlarda texnik xatolar va bemorning umumiy ahvolining ta'siri tahlil qilingan.
- Traxeostomiya asoratlarining chastotasiga ta'sir etuvchi omillar va ularning profilaktikasi: Qiyosiy tahlillar natijasida traxeostomiya asoratlarining rivojlanishiga ta'sir etuvchi asosiy risk omillari (semizlik, qisqa bo'yin, uzoq muddatli sun'iy nafas olish, traxeo-bronxo-pulmonal asoratlar, qalqonsimon bez operatsiyasi) aniqlangan. Ushbu omillarning mavjudligi asoratlarning chastotasini sezilarli darajada oshirishini ko'rsatgan.
- Terki orqali kengaytirilgan traxeostomiya texnikasining takomillashtirilishi: Ushbu bobda muallif tomonidan ishlab chiqilgan va takomillashtirilgan Howard-Kelly forsepsining yangi modeli tavsiflangan. Ushbu modelning afzalliklari, jumladan, travmatik zararlanishni kamaytirish va qon ketishini oldini olish imkoniyatlari ko'rsatilgan. Yangi usulning turli klinik vaziyatlarda qo'llanilishi bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan.
- Traxeostomiyaning turli variantlaridan keyingi asoratlar va ularning qiyosiy tahlili: Dissertatsiyaning yakuniy qismida an'anaviy va perkutan traxeostomiya usullarining qiyosiy tahlili natijalari keltirilgan. Takomillashtirilgan perkutan dilatatsion traxeostomiya usulining an'anaviy usulga nisbatan asoratlarni kamaytirishda yuqori samaradorligi isbotlangan. Xususan, risk omillari mavjud bo'lganda asoratlarni 33.3% dan 12.5% ga, mavjud bo'lmaganda esa 2.1% dan 0% ga kamaytirishga erishilgan.