“Қудуқларни тугаллаш” фанидан маърузалар матнлари тўплами

Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan va Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti tomonidan tayyorlangan bo‘lib, "Quduqlarni tugallash" fanidan ma’ruzalar matnlari to‘plamidir. Unda neft va gaz konlarini ochish, sinash, qatlamlarni ajratish, quduqlarni mustahkamlash, sementlash va tugallash ishlari kabi mavzular atroflicha yoritilgan.

Asosiy mavzular

• 1-Маъруза. Кириш. Ёқилғи энергетика вазифаларини ечишда қудуқларни тугаллаш фанининг моҳияти: Ma'ruzada O'zbekistonda neft va gaz sanoatining rivojlanish tarixi, mustaqillik natijasida erishilgan yutuqlar va "quduqlarni tugallash" fanining mohiyati haqida so'z boradi.
• 2- Маъруза. Нефть ва газ конлари коллекторларининг характеристикаси: Ma'ruzada neft va gaz uyumining har bir mahsuldor qatlamini xarakterlaydigan kattaliklar, jumladan, tog' jinsining granulometrik tarkibi, g'ovaklik va o'tkazuvchanlik xossalari haqida ma'lumot beriladi.
• 3-Маъруза. Маҳсулдор қатламни очиш хақида тушунча: Ma'ruzada mahsuldor qatlamni ochish usullari, bur'g'ilash eritmasini tanlash va birinchi navbatda ochish texnologiyasi tushuntiriladi.
• 4-Маъруза. Қатламни бирламчи очиш учун ювувчи суюқликни таркибини ва хоссасини танлаш: Ma'ruzada bur'g'ilash jarayonida yuzaga keladigan muammolar, jumladan, qatlamga kirib borishi mumkin bo'lgan yuvuvchi suyuqliklar va ularning tarkibi hamda xossalari, shuningdek, atrof-muhitni muhofaza qilish masalalari yoritilgan.
• 5-Маъруза. Қудуқ конструкциясини лойихалаш: Ma'ruzada quduqni uzoq muddatli kapital qurilish deb hisoblanishi, uning mustahkamligi, geologik va texnologik jihatlari, shuningdek, uni loyihalashda e'tiborga olinishi kerak bo'lgan omillar haqida so'z boradi.
• 6-Маъруза. Ҳимоя қувурлари ва уларни бирикмалари: Ma'ruzada himoya quvurlari va ularning birikmalarining tuzilishi, GOST standartlari, mustahkamlik xarakteristikasi va qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi.
• 7- Маъруза. Қудуқларни ҳимоя қувурлари билан мустахкамлаш: Ma'ruzada himoya quvurlari, ularni quduqqa tushirish, sementlash, va ekspluatatsiya jarayonidagi ish sharoitlari, shuningdek, ularning mustahkamligini hisoblash masalalari yoritilgan.
• 8-Маъруза. Тампонаж материаллари: Ma'ruzada tamponaj materiallarining vazifalari, turlari, tayyorlanishi va ularning xossalari haqida batafsil ma'lumot berilgan.
• 9-Маъруза. Қудуқдаги қатламларни ажратиш: Ma'ruzada qatlamlarni ajratishdan maqsad va vazifalari, bunga qo'yiladigan talablar va ta'sir etuvchi omillar haqida so'z boradi.
• 10-Маъруза. Бирламчи цементлаш усуллари: Ma'ruzada quduqlarni birinchi marta sementlash usullari, jumladan, bir pog'onali, ikki pog'onali va teskari sementlash usullari tushuntiriladi.
• 11-Маъруза. Қудуқларни ўзлаштиришга тайёрлаш ва маҳсулдор қатламни иккиламчи очиш: Ma'ruzada quduqlarni o'zlashtirishga tayyorlash va mahsuldor qatlamni ikkilamchi ochish usullari, ya'ni perforatsiya bilan bog'liq jarayonlar, perforatorlar turlari va ularning kamchiliklari haqida ma'lumot berilgan.
• 12-Маъруза. Қудуққа куприк қуйиш ва ажратиш таъмирлаш ишларини олиб бориш: Ma'ruzada quduqlarga ko'prik qo'yish va ajratish-ta'mirlash ishlarini bajarish, nuqsonli uchastkalarni aniqlash va ularni bartaraf etish usullari haqida so'z boradi.
• 13- Маъруза. Отилишга қарши ускуналар жамламаси: Ma'ruzada neft va gaz konlarida otilanish (favvora)lardan saqlash uchun ishlatiladigan uskunalar, jumladan, universal va aylantiruvchi preventorlar haqida ma'lumot beriladi.
• 14 - Маъруза. Бурғилаш жиҳозлари: Ma'ruzada bur'g'ilash minoralarining turlari va ularning uskunalar, tog' jinsini emiruvchi instrumentlar, burg'ilash jarayoni mexanizmlari hamda ularning turlari haqida batafsil ma'lumot berilgan.