Қуёш нури билан ишлайдиган ва қуёш нури частотаси ўзгартиргичли лазерлар
Ushbu dissertatsiya Y.A. Arifov nomidagi Ion-plazma va lazer texnologiyalari institutida tayyorlangan bo'lib, quyosh nuri bilan ishlaydigan va quyosh nuri chastotasini o'zgartiruvchi lazerlar sohasidagi ilmiy-tadqiqotlarga bag'ishlangan. Ishda quyosh energiyasini yuqori samaradorlik bilan lazer energiyasiga aylantirishning nazariy va amaliy jihatlari o'rganilgan. Tadqiqot davomida quyosh nuri bilan ishlaydigan lazerlarning yangi samarali sxemalari, materiallari va ularning optik xususiyatlari tadqiq etilgan. Zamonaviy ilmiy-tadqiqotlar asosida quyosh energiyasini lazer nuri energiyasiga aylantirish jarayonlarini optimallashtirish, samaradorlikni oshirish va mavjud muammolarni hal etish bo'yicha takliflar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Quyosh energiyasini lazer energiyasiga aylantirishning samaradorligini oshirish: Dissertatsiyada quyosh energiyasini lazer energiyasiga aylantirish jarayonlarining nazariy va amaliy jihatlari o'rganilgan. Quyosh energiyasini yuqori samaradorlik bilan lazer energiyasiga aylantirishning yangi sxemalari va materiallari taklif etilgan. Tadqiqot davomida samaradorlikni oshirishning zamonaviy usullari tahlil qilingan.
- Quyosh nuri bilan ishlaydigan lazerlar va ularning konstruktsiyalari: Quyosh nuri bilan ishlaydigan lazerlarning turli konstruktsiyalari, faol muhitlari va ularning optik xususiyatlari tahlil qilingan. Yangi samarali lazer sxemalari, jumladan, ko'p o'tishli va ko'ndalang to'yintirish sxemalari taklif etilgan. Alexandrite, Ti:sapphire va Cr:LiCAF kabi yangi tashqi chastota o'zgartirgichlaridan foydalanish bo'yicha tadqiqotlar olib borilgan.
- Quyosh nuri chastotasini o'zgartiruvchi lazerlar: Dissertatsiyada quyosh spektrining chastotasini o'zgartiruvchi tashqi va ichki chastota o'zgartirgichlaridan foydalanish imkoniyatlari o'rganilgan. Bu usullar lazerlarning samaradorligini oshirishga qaratilgan. Xususan, Cr:LiCAF va Ti:sapphire kabi materiallarning chastota o'zgartirgich sifatida qo'llanilishi tahlil qilingan.
- Quyosh energiyasini lazer energiyasiga aylantirishning samaradorligini oshirish yo'llari: Quyosh energiyasini lazer energiyasiga aylantirish samaradorligini oshirish maqsadida Ce:Nd:YAG va Nd:Cr:GSGG kabi yangi faol muhitlar va ularning konstruktsiyalari tadqiq etilgan. Kompozit materiallardan foydalanish va optimal lazer sxemalarini aniqlash bo'yicha tadqiqotlar o'tkazilgan.