Комплексные соединения биометаллов с 2-карбоксиметиламинохиназолоном-4
Ushbu maqola Cu(II) va Zn(II) metallarining 2-karboksmetilaminoxina-zolon-4 (KMAX) bilan hosil qilgan kompleks birikmalari haqida. Tadqiqotda KMAXning turli tuzlari bilan mis va rux tuzlarining metanol eritmalarida o'zaro ta'siri o'rganilgan. Natijada KMAXning bir asosli anion sifatida CuX KMAX·2H2O va ZnX KMAX·H2O komplekslarini hosil qilishi aniqlangan, bu yerda X = NO3, CH3COO (mis uchun) va X = Cl, NO3 (rux uchun). Maqolada ushbu komplekslarning infraqizil (IK) va yadro magnit rezonans (YMR) spektroskopiya usullari yordamida tahlili keltirilgan. Aniqlanishicha, KMAX birikmalarda mis va rux bilan koordinatsiyalangan. Mis komplekslarining tuzilishi trigonal-bipiramidal, rux komplekslarining tuzilishi esa tetraedrik ekanligi ko'rsatilgan.
Asosiy mavzular
- Mis(II) va Rux(II) komplekslarining sintezi: Mis(II) va rux(II) tuzlarining 2-karboksmetilaminoxina-zolon-4 (KMAX) ning monokaliy tuziga ta'siri natijasida mos ravishda CuX KMAX·2H2O va ZnX KMAX·H2O komplekslari hosil bo'lishi, bu yerda X = NO3, CH3COO (mis uchun) va X = Cl, NO3 (rux uchun). KMAXning bir asosli anion sifatida ishtirok etishi.
- Kompleks birikmalarning infraqizil (IK) spektroskopiyasi: Mis(II) va rux(II) komplekslarining IK spektrlarida KMAX ligandidagi karbonil (v(C=O)) va NH (v(NH)) guruhlariga oid chastotalarning yo'qolishi va suv molekulalariga oid v(OH) chastotalarining paydo bo'lishi kuzatilgan. Nitrat va atsetat anionlarining chastotalari zaifroq namoyon bo'lishi.
- Kompleks birikmalarning yadro magnit rezonans (YMR) spektroskopiyasi: Rux komplekslarining YMR spektrlarida KMAX ligandining metil guruhi va aromatik halqasidagi protonlarning chastotalarining biroz o'zgargani va kenglashgani, bu uning metall bilan koordinatsiyalanganligidan dalolat beradi.
- Kompleks birikmalarning tuzilishi: Mis(II) komplekslarining trigonal-bipiramidal, rux(II) komplekslarining esa tetraedrik tuzilishga ega ekanligi. Bu tuzilishlar deprotonatsiyalangan KMAX ayoni va metall ionlari bilan bog'liq bo'lgan boshqa ligandlar tomonidan hosil qilinadi.