Менерал ўғитлардан карбамид ишлаб чиқариш жараёнини автоматлаштириш
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tasarrufidagi Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda «Neft va gaz» fakultetining 5311000-Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishni avtomatlashtirish va boshqarish (kimyoviy, neft-kimyoviy va oziq-ovqat sanoati) bakalavr ta'lim yo'nalishi talabasi Eshqulov Yusuf Xonqul o'g'lining «Mineral o'g'itlardan karbamid ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirish» mavzusidagi ilmiy-texnik ishi yoritilgan. Ishda karbamid ishlab chiqarishning texnologik jarayonlari, ya'ni kimyoviy reaksiyalar, usullar, uskunalar va ularning ishlash prinsipi batafsil ko'rib chiqilgan. Shuningdek, jarayonni avtomatlashtirish uchun qo'llaniladigan uskunalar, ularning texnik xususiyatlari, o'lchov asboblari, ularning o'rnatilishi, boshqaruv tizimlari va ularning arxitekturasi haqida ma'lumot berilgan. Ishning asosiy maqsadi karbamid ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirish va uning samaradorligini oshirishdan iborat.
Asosiy mavzular
- KIRISH: Ushbu bo'limda O'zbekistonning jahon iqtisodiyotida, xususan neft va gaz sanoatidagi o'rni, mamlakatni rivojlantirish strategiyasi doirasida sanoatni modernizatsiya qilish va texnologik yangilashning ahamiyati, karbamid ishlab chiqarishning dolzarbligi va bu sohadagi O'zbekiston Respublikasi Prezidentining
- 1-BOB. UMUMLY QISM - MINERAL O'G'ITLARDAN KARBAMID ISHLAB CHIQARISH JARAYONINI BAYONI: Ushbu bobda karbamid ishlab chiqarish jarayonining umumiy qismi, ya'ni karbamidning o'zi, uning xossalari, ishlab chiqarish usullari, texnologik sxemalari, sanoatda qo'llanilishi va mahalliy ishlab chiqarishni rivojlantirish yo'nalishlari batafsil yoritilgan. Ayniqsa, karbamid ishlab chiqarishning turli texnologiyalari, jumladan "Stamikarbon" va "Snamprogetti" texnologiyalari, ularning afzalliklari va kamchiliklari, granulyatsiya jarayoni, ishlatiladigan uskunalar haqida ma'lumot berilgan.
- 2-BOB. TEXNOLOGIK (HISOBIY) QISM - MINERAL O'G'ITLARDAN KARBAMID ISHLAB CHIQARISH JARAYONINI AVTOMATLASHTIRISH: Ushbu bobda karbamid ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirishning texnologik sxemasi, o'lchov va rostlash qurilmalari, ularning spetsifikatsiyasi, tanlanishi, ishlatiladigan dasturiy ta'minot (Matlab) va modellash usullari, avtomatika boshqaruv tizimining arxitekturasi va elementlari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Avtomatlashtirish tizimini boshqarishning ierarxik tuzilishi, operator va muhandislarning vazifalari hamda ushbu tizimda foydalaniladigan serverlar, kontrollerlar va boshqa apparatlar haqida ham so'z yuritilgan.
- III. HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI: Ushbu qismda kimyoviy ishlab chiqarish jarayonlarida ishlatiladigan kimyoviy moddalar, uskunalardan kelib chiqadigan xavflar va ulardan himoyalanish choralari haqida umumiy ma'lumotlar berilishi mumkin.
- IV. TEXNIK-IQTISODIY HISOB: Ushbu qismda karbamid ishlab chiqarish jarayonining iqtisodiy samaradorligini baholash, sarf-xarajatlar, ishlab chiqarish tannarxi va foyda haqida ma'lumotlar keltirilishi mumkin.
- V. ATROF-MUHIT MUHOFAZASI: Ushbu qismda karbamid ishlab chiqarish jarayonining atrof-muhitga ta'siri, chiqindilar va ulardan himoyalanish choralari haqida ma'lumotlar keltirilishi mumkin.
- XULOSA: Ushbu qismda bitiruv malakaviy ishining asosiy natijalari, xulosalar va kelajakdagi tavsiyalar keltiriladi. Karbamid ishlab chiqarish jarayonini avtomatlashtirishning ahamiyati, texnologik yangiliklar va ulardan samarali foydalanish bo'yicha fikrlar bayon etiladi.
- FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI: Ushbu qismda bitiruv malakaviy ishini tayyorlashda foydalanilgan ilmiy-texnik adabiyotlar, maqolalar, kitoblar va boshqa manbalar ro'yxati keltiriladi.
- ILOVА: Ushbu qismda ishga oid grafiklar, sxemalar, jadvallar va boshqa qo'shimcha ma'lumotlar keltirilishi mumkin.