Музееведение
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti tomonidan tayyorlangan «Muzeyshunoslik. Ma’ruza matni» darsligidir. Darslik muzeyshunoslikning nazariy asoslari, tarixiy profilli muzeylar faoliyati metodikasi, muzeylarning ijtimoiy funksiyalari, ilmiy-tadqiqot ishlari, fondlarni to‘plash, hisobga olish, saqlash va muzey bilimlarini tavsiflash kabi muhim mavzularni o‘z ichiga oladi. Unda O‘zbekistonning muzeylar tarixi va rivojlanishi, jumladan, jahon muzeylari haqida ham ma’lumotlar berilgan. Darslik tarixchi-pedagoglar uchun mo‘ljallangan.
Asosiy mavzular
- Muzeyshunoslikning predmeti, maqsad va vazifalari: Muzeyshunoslikning predmeti, maqsad va vazifalari aniqlanadi, muzeyshunoslikning asosiy tushunchalari, metodologiyasi va boshqa fanlar bilan bog‘liqligi yoritiladi.
- Jahon muzeylarining paydo bo‘lishi: Jahon tarixiy muzeylarining paydo bo‘lish tarixi, ularning rivojlanishi va jahon madaniyati tarixida tutgan o‘rni haqida ma’lumot beriladi.
- Markaziy Osiyoda muzeylarning paydo bo‘lishi: O‘rta Osiyoda muzeylarning paydo bo‘lishi, Turkistonning tarixiy-o‘lkashunoslik muzeylari va ularning faoliyati, O‘zbekiston SSRda muzeylar tashkil etilishi va rivojlanishi yoritiladi.
- O‘zbekistonda muzeylar va muzey ishi: O‘zbekistonda muzey ishining rivojlanishi, muzeylarning ijtimoiy funksiyalari, ilmiy-tadqiqot faoliyati va fondlar bilan ishlash asoslari tahlil qilinadi.
- Muzeylarning asosiy ijtimoiy funksiyalari: Muzeylarning ilmiy-dokuental va muhofaza qilish, tadqiqot, ta’lim-tarbiya kabi ijtimoiy funksiyalari tushuntiriladi.
- Muzeylarning tadqiqot faoliyati: Muzeylarning ilmiy-tadqiqot faoliyati, xususan, tarixiy muzeylarning tadqiqot ishlari, muzey fondlari va ularning ilmiy dokumentatsiyasi yoritiladi.
- Muzey fondlari. Muzey fondlari ishining asosiy yo‘nalishlari: Muzey fondlarining mohiyati, ularning klassifikatsiyasi va fondlar bilan ishlashning ilmiy-tadqiqot asoslari tushuntiriladi.
- Muzey fondlarini to‘plash: Muzey fondlarini to‘plashning nazariy va amaliy jihatlari, to‘plash metodikasi va fondlarning ilmiy-tadqiqot qismi ko‘rib chiqiladi.
- Muzey fondlarini hisobga olish va ularning ilmiy dokumentatsiyasi: Muzey fondlarini hisobga olish, ilmiy dokumentatsiya va ularning ahamiyati, fondlar kataloqlari tahlil qilinadi.
- Muzey fondlarini saqlash: Muzey fondlarini saqlashning nazariy va amaliy masalalari, jumladan, harorat-namlik rejimi, yorug‘lik rejimi va biologik muhofaza choralari ko‘rib chiqiladi.