Жадид мутафаккирларининг экологик маданиятга доир қарашлари: тарихий-фалсафий таҳлил
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-2021 yillardagi bir qator farmon va qarorlari, shuningdek, O'zbekiston Milliy universiteti, Buxoro davlat universiteti, Farg'ona davlat universiteti va Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy-tadqiqot ishlari rejalari asosida amalga oshirilgan bo'lib, unda jadid mutafakkirlarining ekologik madaniyatga oid qarashlari tarixiy-falsafiy tahlil qilinadi. Tadqiqotning maqsadi jadid mutafakkirlarining ilmiy-ma'rifiy g'oyalari asosida ekologik madaniyatning ijtimoiy-falsafiy mohiyatini ochib berish hamda yoshlar ekologik savodxonligini oshirishga oid taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat. Tadqiqot obyekti sifatida jadid mutafakkirlarining ilmiy-ma'rifiy, madaniy-ma'naviy merosi tanlangan. Tadqiqot predmeti esa jadid mutafakkirlarining ekologik madaniyatga oid g'oyalari va qarashlari asosida mamlakatimizda yoshlar ekologik madaniyatini rivojlantiruvchi omillarni aniqlashni tashkil etadi. Tadqiqotda nazariy va amaliy tadqiqot usullaridan foydalanilgan.
Asosiy mavzular
- Jadid mutafakkirlarining ekologik madaniyatga oid qarashlari: Tadqiqotda jadid mutafakkirlarining ekologik madaniyat, tabiatga munosabat, shaxsiy gigiyena va ekologik tarbiya kabi masalalarga oid qarashlari, ularning ijtimoiy-siyosiy, madaniy-ma'rifiy ta'limotlari tahlil qilinadi. Xususan, Fitrat, Chulpon, Behbudiy, Avloniy, Donish kabi jadidlar ijodidan ekologik g'oyalar, tabiatga oid tushunchalar, shaxsiy hayotda sog'lomlikni, tabiatni asrash muhimligi haqidagi qarashlari o'rganiladi.
- Ekologik madaniyatning ijtimoiy-falsafiy mohiyati: Ushbu mavzu doirasida ekologik madaniyatning mohiyati, jamiyat va tabiat o'rtasidagi o'zaro munosabatlar, ekologik madaniyatning global, regional va lokal muammolari tahlil qilinadi. Shuningdek, O'zbekiston xalqining ekologik ma'naviyati va madaniyatini rivojlantirishdagi o'rni ham ko'rib chiqiladi.
- Yoshlar ekologik savodxonligini oshirish: Tadqiqotda yosh avlodning ekologik madaniyatini yuksaltirish, ekologik savodxonligini oshirish bo'yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Bu borada ta'lim jarayoniga jadidlar qarashlarining integratsiyasi, ommaviy axborot vositalaridan foydalanish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.