Мониторинг гидромелиоративных систем на примере АВП «Классик»
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi Toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti tomonidan chop etilgan "Gidromelioratsiya tizimlaridan foydalanish" kafedrasining "Monitoring gidromeliorativ sistem na primere AVP 'Klassik'" nomli referatidir. Referatda AVP "Klassik" misolida gidromeliorativ tizimlarni monitoring qilish masalalari ko'rib chiqilgan. AVPning vazifalari, fermer xo'jaliklarining yer maydonlari, ularning hosildorligi va rentabelligi tahlil qilingan. Shuningdek, tuproq sho'rlanishi va unga qarshi kurash choralari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- AVPning vazifalari: AVPning asosiy vazifalari: suvdan foydalanish rejasini ishlab chiqish, irrigatsiya va kollektor-drenaj tarmoqlarini texnik holatda saqlash, suvni to'g'ri taqsimlash, meliorativ xizmatlar ko'rsatish, suv o'lchash uskunalarini nazorat qilish, suv hisobini yuritish, a'zolar manfaatlarini himoya qilish va suv xo'jaligi tashkilotlari bilan hamkorlik qilish.
- Fermer xo'jaliklarining yer maydonlari: Referatda AVP tarkibidagi 14 ta fermer xo'jaligining yer maydonlari (brutto va netto) hisoblangan. Brutto maydon fermer xo'jaligining umumiy maydonini, netto maydon esa qishloq xo'jaligi ekinlari ekiladigan maydonni ifodalaydi.
- Hosildorlik va rentabellik: Referatda fermer xo'jaliklarining hosildorligi va rentabelligi tahlil qilingan. O'zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi tomonidan belgilangan normativ hosildorlik bilan fermer xo'jaliklarining haqiqiy hosildorligi solishtirilgan. Hosildorlikka ta'sir etuvchi omillar (tuproq sho'rlanishi, grunt suvlari sathi) ko'rib chiqilgan.
- Tuproq sho'rlanishi: Referatda tuproq sho'rlanishi muammosi va unga qarshi kurash choralari haqida ma'lumotlar berilgan. Grunt suvlari sathini pasaytirish, sho'r yuvish kabi tadbirlar tavsiya etilgan.