Коллекторно-дренажная сеть в фермерском хозяйст ве Навруз сардобинского района Сырдарьи нской области
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi qishloq va suv xo'jaligi sohasini rivojlantirish masalalariga bag'ishlangan bo'lib, unda irrigatsiya va melioratsiya tizimlarini takomillashtirish, suv resurslaridan oqilona foydalanish, qishloq xo'jaligi ekinlarining hosildorligini oshirish kabi dolzarb masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, kitobda O'zbekistonning ekologik muammolari, xususan, Orol dengizi inqirozi va uning oqibatlarini bartaraf etish yo'llari ham o'rganiladi. Kitobda keltirilgan ma'lumotlar va tahlillar qishloq xo'jaligi mutaxassislari, irrigatsiya va melioratsiya sohasida faoliyat yurituvchi xodimlar, shuningdek, O'zbekiston qishloq xo'jaligining rivojlanishiga qiziquvchi keng o'quvchilar ommasi uchun foydali bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Yer fondi va fermer xo'jaligining hududini tashkil etish: Ushbu mavzu fermer xo'jaliklarining yer resurslarini boshqarish va ulardan samarali foydalanishga qaratilgan. Yer fondini tashkil etish, yerlarning unumdorligini oshirish, irrigatsiya va melioratsiya tizimlarini rejalashtirish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Qishloq xo'jaligi ekinlarini sug'orish rejimini loyihalashtirish: Bu mavzu qishloq xo'jaligi ekinlarining optimal sug'orish rejimlarini aniqlashga bag'ishlangan. Ekinlarning suvga bo'lgan talabi, tuproqning suv o'tkazuvchanligi, iqlim sharoitlari kabi omillarni hisobga olgan holda sug'orish muddatlari va me'yorlarini belgilash usullari ko'rib chiqiladi.
- Yuvish me'yorlarini hisoblash: Mavzuda tuproqning sho'rlanishiga qarshi kurashish usullaridan biri bo'lgan yuvish me'yorlarini aniqlash masalalari o'rganiladi. Tuproqdagi tuzlarning miqdori, tuproqning xususiyatlari va yuvish texnologiyasi kabi omillarni hisobga olgan holda yuvish me'yorlarini hisoblash usullari keltirilgan.
- Drenajni hisoblash: Bu mavzu yer osti suvlarining sathini pasaytirish va tuproqning meliorativ holatini yaxshilash uchun drenaj tizimlarini loyihalashga bag'ishlangan. Drenaj tizimlarining turlari, drenaj quvurlarini joylashtirish sxemalari va drenaj suvlarini chiqarish usullari ko'rib chiqiladi.
- Kollektor-drenaj tizimining konstruktiv elementlarini tanlash: Mavzuda kollektor-drenaj tizimlarining turli konstruktiv elementlari, jumladan, quvurlar, filtrlar, quduqlar va boshqa inshootlar ko'rib chiqiladi. Ularning xususiyatlari, afzalliklari va kamchiliklari tahlil qilinadi va loyihalash sharoitlariga mos elementlarni tanlash bo'yicha tavsiyalar beriladi.
- Qurilish xavfsizligi asoslari: Bu mavzu irrigatsiya va melioratsiya ob'ektlarini qurishda xavfsizlik qoidalariga rioya qilish masalalariga qaratilgan. Ishchilarning xavfsizligini ta'minlash, baxtsiz hodisalarning oldini olish va favqulodda vaziyatlarda to'g'ri harakat qilish bo'yicha ko'rsatmalar berilgan.
- Atrof-muhitni muhofaza qilish: Ushbu mavzu irrigatsiya va melioratsiya loyihalarining atrof-muhitga ta'sirini baholash va salbiy oqibatlarni minimallashtirish masalalariga bag'ishlangan. Tabiatni muhofaza qilish tadbirlari, ekologik monitoring va suv resurslaridan oqilona foydalanish usullari ko'rib chiqiladi.
- Iqtisodiy qism: Mavzuda irrigatsiya va melioratsiya loyihalarining iqtisodiy samaradorligini baholash usullari keltirilgan. Loyihaning xarajatlari, foydalari va rentabelligi hisoblanadi, shuningdek, investitsiyalarning o'zini qoplash muddati aniqlanadi.