XI-XII asrlarda o’rta osiyo siyosiy hayoti tarixining tarixshunosligi
Ushbu kitob O‘rta Osiyoning XI-XII asrlardagi siyosiy tarixshunosligiga bag‘ishlangan bo‘lib, Alisher Navoiy nomidagi Samarqand davlat universiteti magistrlik dissertatsiyasi sifatida taqdim etilgan. Kitobda ushbu davr siyosiy hayotining o‘rganilish tarixi, manbalari va tarixshunosligi turli davrlardagi yondashuvlar nuqtai nazaridan ko‘rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Kirish qismida mavzuning dolzarbligi, maqsad va vazifalari, tadqiqot ob'ekti va predmeti, metodologik asoslari, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati haqida ma'lumot berilgan.
- XI-XII asrlar O‘rta Osiyo siyosiy hayoti tarixiga oid manbalar: Ushbu bobda davrga oid yozma manbalar tahlil qilinadi. Muallif Abulfazl Bayhaqiyning "Tarixi Mas'udiy", Abu Nasr Muhammad al-Utbiyning "Tarixi Yaminiy", Abu Sa'id Abdulhay Gardiziyning "Zayn ul-axbor", Nizomulmulkning "Siyosatnoma", Izzuddin ibn al-Asirning “Al-Kamil fi-t-ta'rix", Sadriddin al-Husayniyning "Axbor ad-daulat as-Saljuqiyya", Imodiddin Muhammad ibn Muhammad al-Isfaxoniyning "Nusrat al-fatra va usrat al-fitra", Abu Sa'd Abdulkarim as-Sam'oniyning “Kitob al-ansob" va boshqa manbalarni kiritadi.
- Chor Rossiyasi va Sho‘rolar davrida O‘rta Osiyoning XI–XII asrlar siyosiy hayoti tarixining o‘rganilishi: Ushbu bob XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlarida Chor Rossiyasi, shuningdek, sho‘rolar davrida O‘rta Osiyo siyosiy hayotini o‘rganishga qaratilgan yondashuvlarni o‘z ichiga oladi. Muallif V.V. Grigoryev, V.V. Bartold, S.G. Agadjanov, Ye.A. Davidovich va boshqa olimlarning ishlari tahlil qilinadi.
- Mustaqil Oʻzbekistonda va xorijiy mamlakatlarda Oʻrta Osiyoning XI–XII asrlar siyosiy hayoti tarixining oʻrganilishi: Ushbu bobda O‘zbekiston mustaqillikka erishgandan so‘ng O‘rta Osiyo, shu jumladan, XI-XII asrlardagi davrni o‘rganishga qaratilgan yangi yondashuvlar va tadqiqotlar tahlil qilinadi. Bundan tashqari, asarda ushbu davr tarixini oʻrganishga oid xorijiy mamlakatlardagi ilmiy izlanishlar ham koʻrib chiqiladi.
- Xulosa: Xulosa bo'limida tadqiqotning asosiy natijalari va xulosalari keltirilgan bo'lib, mavzuning o'rganilish darajasi va kelgusidagi tadqiqotlar uchun yo'nalishlar belgilab beriladi.