Иқтисодиётни эркинлаштирилиши шароитида корхонанинг рақобатбар-дошлигини ошириш йўллари
Ushbu kurs ishi O'zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish va korxonalarning raqobatbardoshligini oshirish yo'llarini o'rganadi. Unda raqobat tushunchasi, uning turlari, korxona va milliy iqtisodiyotning raqobatbardoshligini baholash mezonlari, shuningdek, kichik biznes va yirik korxonalarning raqobatbardoshligini oshirish bo'yicha takliflar va usullar atroflicha tahlil qilingan. Xususan, "KARBONAM" MCHJ misolida ikki mahsulotning ishlab chiqarish xarajatlari va tan narxi ko'rib chiqilib, ularning raqobatbardoshligini oshirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Raqobatbardoshlik tushunchasining mazmun-mohiyati: Ushbu bo'limda raqobat va raqobatbardoshlikning o'zaro aloqadorligi, mahsulotning raqobatbardoshligi tushunchasi, uning mezonlari hamda turli iqtisodchilarning ta'riflari keltirilgan. Shuningdek, raqobatbardoshlikning makro-, mezo- va mikro-darajadagi ko'rinishlari hamda mahsulot raqobatbardoshligini ta'minlash yo'llari tahlil qilingan.
- Korxona raqobatbardoshlik salohiyati va uni baholash mezonlari: Bu qismda korxona raqobatbardoshligi muhim omil ekanligi, uning iqtisodiy rivojlanishdagi o'rni va zamonaviy iqtisodiyot nuqtai nazaridan baholanishi zarurligi ta'kidlangan. Shuningdek, korxona raqobat salohiyatini aniqlashda moddiy va nomoddiy resurslardan foydalanish hamda bozor strategiyasini belgilash muhimligi qayd etilgan.
- Kichik korxona raqobatbardoshligini oshirish yo'llari: Ushbu mavzu kichik biznesni rivojlantirish va ularning raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarga bag'ishlangan. Jumladan, "KARBONAM" MCHJ misolida "Karbosell" va "Gumen-ishqor reagent" mahsulotlarining tan narxi va ishlab chiqarish xarajatlari tahlil qilinib, ularning raqobatbardoshligini oshirish bo'yicha texnik va texnologik modernizatsiya, xomashyo va energiya tejamkorligi kabi tavsiyalar berilgan.
- Korxonalarning raqobatbardoshligini oshirish yo'llari: Bu bo'limda O'zbekiston Respublikasini rivojlantirish bo'yicha Harakatlar strategiyasi doirasida korxonalarning milliy iqtisodiyot va tashqi bozorda raqobatbardoshligini oshirish yo'llari ko'rib chiqilgan. Jumladan, iqtisodiyotni modernizatsiyalash, innovatsiyalarni joriy etish va klasterlar tashkil etish muhimligi ta'kidlangan.
- Raqobatbardoshlikni oshirishning asosiy yo'nalishlari: Mazkur bo'limda mintaqalarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish va raqobatbardoshligini oshirish strategiyasini ishlab chiqishning asosiy yo'nalishlari va mexanizmlari ko'rsatib berilgan. Jumladan, mintaqaviy iqtisodiy salohiyatni hisobga olish va klasterlar orqali raqobat ustunliklarini yaratish zarurligi ta'kidlangan.