Tenglamalar tizimi ko’rinishidagi ekonometrik modellar. Uslubiy ko’rsatma va topshiriqlar
Ushbu uslubiy ko'rsatma "Ekonometrika asoslari" fani bo'yicha tayyorlangan bo'lib, u talabalarga tenglamalar tizimi ko'rinishidagi ekonometrik modellar mavzusini chuqurroq o'rganishlari uchun mo'ljallangan. Unda ekonometrik tizimlarning turlari, xususan, bir-biriga bog'liq bo'lmagan, rekursiv va o'zaro bog'liq tenglamalar tizimlari tushuntiriladi. Shuningdek, tizimli tenglamalarning parametrlari hisoblash uslubiyoti hamda BEKK usulidan foydalanish bo'yicha amaliy misollar keltirilgan. Kitobda talabalarning mustaqil ishlashi uchun topshiriqlar ham berilgan.
Asosiy mavzular
- Bir-biriga bogʻliq tenglamalar tizimini tushunchalari va turlari: Ushbu mavzuda iqtisodiy koʻrsatkichlarning oʻzaro bogʻliqligi va ularning tenglamalar tizimi orqali ifodalanishi yoritilgan. Endogen, ekzogen va oldindan belgilangan oʻzgaruvchilar tushunchalari berilgan. Shuningdek, bir-biriga bogʻliq boʻlmagan tenglamalar tizimi, rekursiv tenglamalar tizimi va oʻzaro bogʻliq tenglamalar tizimi kabi ekonometrik tizimlarning turlari hamda ularning xususiyatlari batafsil bayon etilgan.
- Ekonometrik tenglamlar tizimi parametrlarini hisoblash uslubiyoti: Bu mavzu ekonometrik tizimlar parametrlarini hisoblash usullarini, xususan, Eng kichik kvadratlar usulini tushuntiradi. Korrelyatsion tahlil oʻtkazish, regressiya tenglamasini tuzish va baholash mezonlari, shuningdek, prognozlash bosqichlari haqida ma'lumot beriladi. Tarkibiy modelning koeffitsiyentlarini baholash usullari ham koʻrsatib oʻtilgan.
- Aniq identifikatsiyalanadigan tarkibiy modelda BEKK usulini qoʻllash: Ushbu mavzu aniq identifikatsiyalanadigan tarkibiy modelda bilvosita eng kichik kvadratlar usulini (BEKK) qoʻllashni koʻrib chiqadi. Misol tariqasida ikkita endogen va ikkita ekzogen koʻrsatkichlardan iborat model keltirilgan. Jadvaldagi ma'lumotlar asosida modelni tuzish va uning koeffitsiyentlarini hisoblash bosqichlari batafsil tushuntirilgan.
- Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar: Talabalarning mavzuni mustahkamlashlari uchun turli variantlarda topshiriqlar berilgan. Bu topshiriqlar orqali talabalar ikkita endogen va ikkita ekzogen koʻrsatkichlardan iborat modelni mustaqil tuzish va tahlil qilish imkoniyatiga ega boʻladilar.