Автоматика бошкариш назарияси
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Boshqarish nazariyasi" fanining dasturi asosida tayyorlangan ma'ruza matnidir. Kitobda avtomatik boshqarish tizimlari (ABT)ning nazariy asoslari, ya'ni boshqarish tushunchasi, uning mohiyati, boshqarishning asosiy bosqichlari, bosqichlari, boshqarish jarayonlari, boshqarish tizimi, uning tuzilishi, klassifikatsiyasi, hamda boshqarish tizimlarining elementlari (objekt, sensorlar, boshqaruv organlari, ijro organlari) hamda ularning turlari va xossalari batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda tizimlarni modellashtirish, sintez qilish va tahlil qilishning turli usullari, ABTning statik va dinamik xarakteristikasi, ularni ifodalovchi tenglamalar, Laplas almashtirishi va uning xossalari, uzatish funksiyasi kabi muhim tushunchalar ham o'z ichiga olgan.
Asosiy mavzular
- Boshqarish tushunchasi va asosiy bosqichlari: Boshqarishning mohiyati, maqsadga erishish jarayoni, boshqarishning asosiy bosqichlari (ma'lumot yig'ish, qayta ishlash, qaror qabul qilish, ijro qilish, nazorat qilish) hamda boshqarishdagi operatsiyalar (ishchi va boshqaruv operatsiyalari) haqida ma'lumot beradi.
- Boshqarish tizimlari va ularning elementlari: Boshqarish tizimining tuzilishi, klassifikatsiyasi (moddiy va mavhum, oddiy va murakkab, dinamik va statik, chiziqli va chiziqsiz, ochiq va yopiq, deterministik va ehtimoliy), hamda tizimlarning asosiy elementlari (boshqaruv obyekti, sensorlar, boshqaruv organlari, ijro organlari) va ularning vazifalari haqida ma'lumot beradi.
- Tizimlarni modellashtirish, sintez qilish va tahlil qilish: Modellashtirishning maqsadi va usullari (analitik, tajribaviy, aralash), tizimlarning statik va dinamik modellari, ularning tenglamalari, Laplas almashtirishi va uning xossalari hamda uzatish funksiyasini hisoblash usullari yoritiladi.
- Avtomatik boshqarish tizimlarining statik va dinamik xarakteristikasi: ABTning statik rejimi, uning xarakteristikalari, statik va astatik sozlashlar, hamda ABTning dinamik rejimi, uning diffrrensial tenglamalari va ularni chiziqlilashtirish usullari haqida ma'lumot beradi.
- Nazorat savollari: Har bir mavzu oxirida o'rganilgan bilimlarni mustahkamlash uchun nazorat savollari berilgan.