Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish
Ushbu uslubiy qo'llanma
Asosiy mavzular
- Metrologiyaning asosiy aksiomalari va postulatlari: O'lchashlarning asosiy aksiomalari va postulatlarining tushuntirilishi. Aprior ma'lumot nimaligi, o'lchashlarning taqqoslash ekanligi va natijalarning tasodifiyligi haqida ma'lumot beriladi. Ayniqsa, 1-Aksioma (Aprior ma'lumotsiz o'lchashni bajarib bo'lmaydi), 2-Aksioma (Har qanday o'lchash - taqqoslash), 3-Aksioma (O'lchash amalidan olingan natija tasodifiydir) tushuntiriladi. Shuningdek, metrologiyaning asosiy postulatlari ham bayon etilgan.
- Standartlashtirishning asosiy maqsadlari va vazifalari: Standartlashtirishning asosiy maqsadlari va vazifalari tushuntiriladi. Mahsulotlar, ishlar va xizmatlarning aholi, salomatlik, mol-mulk va atrof-muhit xavfsizligini ta'minlash, resurslarni tejash, mahsulot sifati va raqobatbardoshligini oshirish, ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarni amalga oshirish kabi maqsadlar sanab o'tiladi. Shuningdek, standartlashtirish sohasidagi asosiy atamalar va tushunchalar ham bayon etilgan.
- Standartlashtirish usullari: Standartlashtirishning keng tarqalgan usullari sifatida birxillashtirish, agregatlashtirish va turlash ko'rib chiqiladi. Bu usullar yordamida o'zaro almashuvchanlikni ta'minlash imkoniyati yaratiladi. Xususan, birxillashtirish (unifikatsiya), agregatlashtirish va turlash usullari batafsil tushuntirilgan.
- Shtrix-kodlash va mahsulotlarni standartlashtirish: Shtrix-kodlashning mohiyati, tarixi va uning ahamiyati tushuntiriladi. Shtrix-kodlarning turlari, qanday qo'llanilishi va ulardan foydalanish bo'yicha ma'lumotlar beriladi. Shuningdek, shtrix-kodlashning O'zbekiston Respublikasidagi qo'llanilishi va uning ahamiyati ham ta'kidlangan.
- Sertifikatlashtirish: Sertifikatlashtirishning asosiy tushunchalari, atamalari va O'zbekiston Respublikasi qonuni bo'yicha ma'lumotlar berilgan. Sertifikatlashtirishning majburiy va ixtiyoriy turlari, uning maqsad va vazifalari, sertifikatlashtirish tizimlari va ularning ishlash tartibi haqida batafsil ma'lumot berilgan.
- Mahsulot sifati va sifat boshqaruvi: Mahsulot va uning sifati tushunchalari, mahsulotning xossalari, sifat ko'rsatkichlari va ularni baholash usullari haqida ma'lumot beriladi. Mahsulot sifatini oshirish va boshqarish tizimi hamda sanoat mahsulotining tasniflanishi batafsil yoritilgan.
- Texnik reglamentlar va ularning turlari: Texnik jihatdan tartibga solishning asosiy vazifalari, prinsiplari va texnik reglamentlarning turlari haqida ma'lumot beriladi. Maxsus texnik reglamentlar va ularning mazmuni ham tushuntirilgan.