Bombyx mori сульфатланган хитозаннинг синтези, структураси ва хоссалари
Ushbu dissertatsiya tadqiqotida Bombyx mori (tut ipak qurti) chiqindisidan olingan xitoxanining kimyoviy tuzilishi, xossalari va tibbiy-biologik xususiyatlari o‘rganilgan. Tadqiqotda xitoxanini sulfatlash jarayoni optimallashtirilib, yangi modifikatsiyalangan xitoxan sul'fat namunalari olingan. Ushbu modifikatsiyalangan xitoxan sul'fatlarning fizik-kimyoviy va tibbiy-biologik xossalari, jumladan, ularning gipolipidemiya va antikoagulyantlik xususiyatlari o‘rganilib, ateroskleroz va giperxolesterinemiyani davolashda yangi samarali preparat «Sulfoparin» ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari xitoxan va uning hosilalarining tibbiyot va farmatsevtika sanoatida qo‘llanilish istiqbollarini ko‘rsatadi.
Asosiy mavzular
- Xitoxan va uning hosilalarining sintezi va tuzilishi: Ushbu bo'limda Bombyx mori xitoxanini sulfatlash usullari, bu jarayonning kinetik qonuniyatlari va optimal sharoitlari o‘rganilgan. Xitoxan sul'fatlarning molekulyar tuzilishi, fizik-kimyoviy xossalari va ularning barqarorligi tadqiq etilgan. Turli sulfatlash vositalari (xlorosulfon kislota, sulfat kislota, oleum) va ularning ta'siri tahlil qilingan.
- Xitoxan sul'fatning tibbiy-biologik xossalari: Bombyx mori xitoxanidan olingan sulfatli modifikatsiyalarning tibbiy-biologik xossalari, jumladan, gipolipidemiya (qon yog‘larini kamaytiruvchi) va antikoagulyant (qon ivishini sekinlashtiruvchi) xususiyatlari tekshirilgan. Tadqiqotlar natijasida «Sulfoparin» preparati ateroskleroz va giperxolesterinemiyani davolashda samarali ekanligi isbotlangan.
- Tadqiqotning amaliy ahamiyati va kelajak istiqbollari: Olingan natijalar asosida ishlab chiqilgan «Sulfoparin» preparati tibbiyot amaliyotida qo‘llash uchun tavsiya etilgan. Xitoxan va uning hosilalaridan yangi farmatsevtik preparatlar yaratish bo‘yicha kelajakdagi tadqiqotlar uchun asos yaratilgan.