Iqlim o’zgarishining Farg’ona vodiysi suv resurslariga ta’siri
Ushbu monografiya Farg'ona vodiysi suv resurslarining iqlim o'zgarishidan ta'siri mavzusini chuqur o'rganishga bag'ishlangan. Unda Farg'ona vodiysi daryolarining suv sarflari, ularning o'zgaruvchanligi, iqlim o'zgarishining ta'siri tahlil qilinadi. Kitobda O'rta Osiyo iqlimi va suv resurslariga global isishning ta'siri, Farg'ona vodiysi daryolarining gidrologik xususiyatlari va ularning oqim o'zgarishlarini baholash kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Zamonaviy tadqiqot usullari, jumladan, xronologik grafiklar, integral farqlar usuli va avtokorrelyatsion funktsiyalar asosida daryo oqimidagi o'zgarishlar tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- I bob. Farg'ona vodiysi tabiiy geografik sharoitining o'ziga xos xususiyatlari: Birinchi bobda Farg'ona vodiysining geografik joylashuvi, chegaralari, geologik tuzilishi, orografiyasi va iqlim sharoiti tavsiflangan. Shuningdek, vodiyning gidrografiyasi va uning qisqacha tavsifi berilgan.
- II bob. Gidrologik ma'lumotlar va ularning tahlili: Ikkinchi bobda Farg'ona vodiysi daryolarining oqimini o'rganilganlik darajasi, o'rtacha yillik oqim va uning o'zgaruvchanligi, gidrokimyoviy ko'rsatkichlarining o'rganilganlik darajasi va daryo suvidagi erigan moddalar oqimi, ularning tarkibi va miqdorlarining o'zgaruvchanligi tahlil qilingan.
- III bob. Iqlim o'zgarishi va uning daryolar oqimiga ta'siri: Uchinchi bobda global isishga O'rta Osiyo iqlimi va suv resurslari reaktsiyasi stsenariylarining tahlili, O'zbekiston iqlimi va daryolar oqimida kuzatilgan o'zgarishlar yoritilgan.
- IV bob. Iqlim isishi davrida daryolarning o'rtacha yillik oqimi: To'rtinchi bobda iqlim isishi davrida daryolar oqimi o'zgarishlarini baholash, jumladan, xronologik grafiklar, surilma n-yilliklar, integral farqlar usuli, avtokorrelyatsion funktsiya va chiziqli trend usullari yordamida tahlil qilingan. So'x va Chodaksoy daryolarida yillik suv sarfining tebranishlari va ekstremal gidrometeorologik sharoitlarda daryolarning o'rtacha yillik oqimi ham ko'rib chiqilgan.