Ареал тилшунослик: жануби-ғарбий Наманган шеваларининг фонетик-фонологик хусусиятлари
Mazkur monografiya O'zbekiston Respublikasi Namangan viloyatining janubi-g'arbiy hududidagi shevalarning fonetik-fonologik xususiyatlarini, ularning tarixiy genezisini, tarqalishini va amal qilish arealini, shuningdek, ushbu shevalardagi lingvistik va etnolingvistik xususiyatlarni tadqiq etishga bag'ishlangan. Unda shevalarning ovozlar tizimining tasnifi va tavsifi, o'ziga xos fonetik-fonologik xususiyatlari, ularning tarixiy genezisi, tarqalishi va amal qilish arealini belgilash masalalariga bag'ishlangan tadqiqotlar, usullar va nazariy konsepsiyalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- O'zbek shevalarining fonetik-fonologik xususiyatlarini arealdagi o'rganilishi: Jahon dialektologiyasi va dialektologiyaning shakllanishi, arealogik tamoyillar va lingvistik tadqiqot metodlari asosida shevalarni o'rganishning muhim ahamiyati, areal lingvistikaning rivojlanishi va uning O'zbekiston sharoitida qo'llanilishi haqida ma'lumot beradi.
- Namangan viloyati shevalari areali va ularning o'rganilishi: Namangan viloyati dialektal areali, ushbu hududda istiqomat qiluvchi aholi va ularning til xususiyatlari, viloyat shevalarini o'rganish bo'yicha amalga oshirilgan tadqiqotlar haqida umumiy ma'lumot beradi.
- Janubi-g'arbiy Namangan shevalarining etnolingvistik belgilari: Janubi-g'arbiy Namangan hududida istiqomat qiluvchi tub aholi sheva belgilari, ularning qarluq va qipchoq dialektlariga mansubligi, hududda istiqomat qiluvchi boshqa millat vakillarining til va madaniyatga ta'siri hamda etnolingvistik jarayonlar haqida ma'lumot beradi.
- O'zbek shevalari sistemasida janubi-g'arbiy Namangan shevalarining tutgan o'rni: O'zbek tilining rivojlanishi, uning dialektal va shevalarining fonetik-fonologik xususiyatlari, ularning milliy til rivojidagi o'rni, etnolingvistik jarayonlar va shaxsiy va guruhlarning til bilan munosabati haqida ma'lumot beradi.
- Janubi-g'arbiy Namangan shevalari vokalizmi: Janubi-g'arbiy Namangan shevalarining fonetik-fonologik xususiyatlari, xususan, unli tovushlarning tizimi, ularning variantlari, artikulyatsiya va akustik jihatlari, shuningdek, sintagmatik munosabatlari bilan bog'liq jarayonlar haqida batafsil ma'lumot beradi.
- Janubi-g'arbiy Namangan shevalari konsonantizmi: Janubi-g'arbiy Namangan shevalarining undosh tovushlari tizimi, ularning fonetik-fonologik xususiyatlari, o'zgarishlari va boshqa til va shevalar bilan aloqadorligi, shu jumladan, assimilyatsiya va dissimilyatsiya kabi hodisalar haqida batafsil ma'lumot beradi.