Transport vositalarining konstruktsiyasi
Ushbu kitob avtomobillarning umumiy tuzilishi, mexanik qismlari, mexanizmlari va tizimlarining ishlash printsipi, ularning vazifalari, turlari, konstruksiyasi va ekspluatatsiya xususiyatlari haqida batafsil ma'lumot beradi. Kitobda dvigatel, transmissiya, yurish qismi, rul boshqarmasi, tormoz tizimi va boshqa asosiy agregatlar va tizimlarning ishlashi, ularning turlari, vazifalari hamda texnik ko'rsatkichlari atroflicha yoritilgan. Bundan tashqari, kitobda avtomobilning dinamik omili, yonilg'i tejamkorligi, tortish tezlik xususiyatlari, ekologik xususiyatlari va boshqa muhim masalalar ham batafsil tahlil qilingan. Kitobda shuningdek, avtomobil qismlarining tuzilishi, vazifalari va ularning ishlash printsipi bilan tanishishga imkon beruvchi nazariy va amaliy mashg'ulotlar keltirilgan. Yakuniy nazorat hamda mustaqil ishlar uchun savollar va masalalar ham berilgan.
Asosiy mavzular
- Avtomobilning umumiy tuzilishi: Avtomobilning yaratilishi, rivojlanish bosqichlari, umumiy tuzilishi va texnik ko'rsatkichlari, dvigatel, shassi, kuzov, transmissiya, yurish qismi, rul boshqarmasi, tormoz tizimi, elektr uskunalari, avtomobilning ekologik xususiyatlari.
- Ichki yonuv dvigatel: Dvigatelning tasnifi, umumiy tushunchalar va asosiy parametrlari. Turli dvigatellarning ishlash prinsiplari, to'rt taktli, ikki taktli, rotor-porshenli, gaz turbinali dvigatellar. Dvigatelning konstruktsiyalari, mexanizmlari va tizimlari. Krivoship-shatunli mexanizm, gaz taqsimlash mexanizmi, sovutish tizimi, moylash tizimi, yonilg'i bilan ta'minlash tizimi, elektr tizimi, dvigatelni ishga tushirish va boshqarish tizimlari.
- Transmissiya. Ilashish muftasi: Transmissiyaning vazifasi, turlari va tasnifi. Pog'onali mexanik, gidravlik, elektromagnitli transmissiyalar. Ilashish muftasining vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi. Friktsion, gidravlik, elektromagnitli ilashish muftalari.
- Uzatmalar qutisi va taqsimlash qutisi: Uzatmalar qutisining vazifasi, turlari va tuzilishi. Pog'onali, ikki va uch vallli uzatmalar qutisi. Gidrotransformatorning tuzilishi va ishlashi. Sinxronizatorlarning vazifasi, tuzilishi va ishlashi. Taqsimlash qutisining vazifasi, turlari va tuzilishi.
- Kardanli uzatma, asosiy uzatma, differentsial va yarim o'qlar: Kardanli uzatmaning vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi. Asosiy uzatmaning vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi. Differentsialning vazifasi, turlari va tuzilishi. Yarim o'qlarning vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi.
- Avtomobilning yurish qismi: Avtomobilning yurish qismlarining vazifasi, turlari va tuzilishi. Rama, osma, amortizatorlar, g'ildiraklar va shinalar.
- Rul boshqarmasi: Rul boshqarmasining vazifasi, turlari va tuzilishi. Rul mexanizmi va rul yuritmasining tuzilishi va ishlashi. Gidroyuritmalarning vazifasi, turlari, tuzilishi va ishlashi.
- Tormoz boshqarmasi: Tormoz boshqarmasining vazifasi, turlari va tuzilishi. Tormoz mexanizmlari, tormoz yuritmasi, gidrosiyraklash va antiblokirovka tizimlari.
- Avtomobilning texnik tasnifi: Avtomobilning texnik tavsifini tuzish. Texnik tavsifning asosiy ko'rsatkichlari va ularning qiymatlari.
- Avtomobilning tortish tezlik xususiyatlari: Avtomobilning tortish kuchi va tortish xarakteristikasi. Qarshilik kuchlari. Tortish va quvvat balanslari.
- Avtomobilning yurish ravonligi xususiyati: Avtomobilning yurish ravonligi va o'lchamlari. Avtomobilning tebranishi. Tebranishni kamaytirish usullari.
- Avtomobilning ekologik xususiyatlari: Avtomobilning atrof-muhitga ta'sirini kamaytirish tadbirlari. Alternativ yonilg'i turlari. Elektromobillar.
- Mustaqil ta'lim: Mustaqil ta'lim mavzulari bo'yicha konspekt qilish, test savollari tuzish va prezentatsiyalar tayyorlash.