Прикладная механика
Ushbu o'quv qo'llanmasi "Texnik mexanika" fani bo'yicha tayyorlangan bo'lib, unda materiallar qarshiligi, mexanik hodisalar va jarayonlar, mashinalarning turlari, tishli, zanjirli, tasmali uzatmalar, kinematik sxemalar, mashinasozlik materiallari, mexanik uzatmalarni loyihalash, kinematik tahlil, mashina detallari va uzellarini zamonaviy loyihalash vositalaridan foydalanish kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Qo'llanma talabalarga amaliy mexanika fani asosida nazariy bilimlarni berish, mashinasozlik va qurilish sanoatidagi muammolarni hal qilishda yordam berishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish va asosiy tushunchalar: Texnik mexanika fanining umumiy maqsadi, vazifalari va talabalardan talab etiladigan asosiy ko'nikmalar, bilimlari hamda malakalari haqida ma'lumot beriladi. Fan bo'yicha qo'yiladigan talablar va nazariy bilimlarni shakllantirish ahamiyati yoritiladi.
- Tortish va siqish: Tortish va siqish jarayonlarida yuzaga keladigan ichki kuchlar, kuchlanishlar va deformatsiyalar, shuningdek, materiallarning mexanik xossalari va tortish diagrammalari chuqur o'rganiladi. Bunda Tortish va siqishdagi qonunlar, mustahkamlik va qattiqlik hisoblashlari ko'rib chiqiladi.
- Materiallarning mexanik xossalari va kuchlanish holatlari: Materiallarning tortish va siqishdagi mexanik xossalari, kuchlanish holatlari, shu jumladan, tekis egilish, uch o'qli kuchlanish holati va boshqa mavzular chuqur tahlil qilinadi. Eguvich kuchlar, kuchlanishlar, deformatsiyalar, kuchlanish holatlari va mustahkamlik nazariyalari yoritiladi.
- Geometrik xarakteristikalar va inersiya momentlari: Tekis kesimlarning geometrik xarakteristikalari, jumladan, statik va aksiyel inersiya momentlari, shuningdek, ularning hisoblash usullari batafsil bayon etiladi. Bu mavzu kesimlarning qattiqligi va mustahkamligini aniqlashda muhim ahamiyat kasb etadi.
- Burilish: Burilish jarayoni, unda yuzaga keladigan kesish kuchlari, kuchlanishlar va deformatsiyalar, shuningdek, vallarni mustahkamlik va qattiqlikka hisoblash usullari o'rganiladi. Burilishda ishlatiladigan qonunlar va hisoblashlar ko'rsatib beriladi.
- Qo'shimcha mavzular: Qo'llanmada burilish nazariyasi, materiallarning plastik deformatsiyalari, kuchlanish holatlari, mustahkamlik nazariyalari va boshqa qo'shimcha mavzular ham o'z ichiga oladi. Bu mavzular talabalarning texnik mexanika bo'yicha bilimlarini yanada kengaytiradi.