Konstruktsion materiallar texnologiyasi va materialshunoslik

Ushbu o'quv-uslubiy majmua «Konstruktsion materiallar texnologiyasi va materialshunoslik» fani bo'yicha tayyorlangan bo'lib, unda metallarni umumiy tushunchasi, ularning turlari, tarkibi, xossalari, ishlab chiqarish usullari, termik va kimyoviy-termik ishlov berish usullari, payvandlash usullari, kompozitsion materiallar, cho'yan va po'latlarning mikrostrukturalari, mexanik ishlov berish usullari, shuningdek, tajriba mashg'ulotlari va mustaqil ish mavzulari yoritilgan. Kitobda umumiy 11 ta asosiy mavzu va 60 ta nazorat savoli hamda 178 ta yakuniy nazorat savollari keltirilgan.

Asosiy mavzular

Umumiy ma'lumot: Metallarni umumiy tushunchasi, ularning turlari, fizik-mexanik xossalari, mexanik ishlov berish usullari, termik va kimyoviy-termik ishlov berish usullari, payvandlash usullari va kompozitsion materiallar haqida umumiy ma'lumot berilgan.
Metallarga termik ishlov berish usullari: Po'latlarni termik ishlov berish usullari, qizdirish jarayonidagi ichki struktura o’zgarishlari, austenit donalarining o’sish mexanizmi, legirlovchi elementlarning ta’siri va metallarning kuyishi, uglerodli po’latlarni yumshatish va normallash jarayonlari haqida ma'lumot berilgan.
Metallarni kesib ishlash: Metallarni kesib ishlashning asosiy turlari, metall kesuvchi asbobning asosiy elementlari, ularning turlari, qo'llanilish sohalari va ish jarayonlari haqida ma'lumot berilgan.
Payvandlash usullari: Metallarni payvandlashning mohiyati, payvandlash usullari, payvand birikmalar va choklar, ularning turlari va klassifikatsiyasi, payvandlash postlari haqida ma'lumot berilgan.
Kompozitsion materiallar: Kompozitsion materiallarning turlari, tolali kompozitsion materiallar, alyuminiy, nikel va boshqa metallar asosidagi dispersion puxtalanadigan materiallar va ularning mashina detallari hamda asboblar uchun qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
Temir-uglerod holat diagrammasi: Temir-uglerod holat diagrammasining tuzilishi, undagi strukturalarning o'zgarishi va qotishmalarning xossalari haqida ma'lumot berilgan.
Po'latlarning mikrostrukturalari va markalanishi: Po'latlarning mikrostrukturalari, ularning turlari va markalanishi, uglerodli va legirlangan po'latlarning xossalari va qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
Cho'yanlarning mikrostrukturalari va markalari: Cho'yanlarning mikrostrukturalari, ularning turlari, xossalari va markalanishi, kulrang va oq cho'yanlar haqida ma'lumot berilgan.
Metallarni bosim bilan ishlov berish usullari: Metallarni bosim bilan ishlov berish usullari, ularning turlari, prоkаtlаsh, kiryalаsh, prеsslаsh, bоlg’аlаsh operatsiyalari va ularning mohiyati haqida ma'lumot berilgan.
Metallarni kesib ishlash: Metallarni kesib ishlashning asosiy turlari, ya'ni yo'nish, rаndаlаsh, o’yish, pаrmаlаsh, frеzаlаsh, jilvirlаsh va sidirish hamda ularning mohiyati va elementlari haqida ma'lumot berilgan.
Quyish texnologiyasi: Quymakorlik asoslari, qoliplarning klassifikatsiyasi, quymakorlik sanoati texnologiyasi, model tayyorlash va sterjen tayyorlash haqida ma'lumot berilgan.
Po'latlarni termik ishlov berish: Po'latlarni termik ishlov berish usullari, qizdirish jarayonidagi ichki o'zgarishlar, austenit donalarining o'sish mexanizmi va po'latlarni toblash rejimi haqida ma'lumot berilgan.