Функционал фаол табиий ва синтетик полимерлар асосида оҳорловчи полимер композициялар яратиш
Ushbu tadqiqot Oʻzbekiston Respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi, Buxoro davlat universiteti, tabiiy fanlar fakulteti, kimyo kafedrasi talabasi Qayumova Maftuna Husnitdinovna tomonidan tayyorlangan bitiruv malakaviy ishdir. Ishda
Asosiy mavzular
- FUNKSIONAL FAOL TABIIY VA SINTETIK POLIMERLAR ASOSIDA OHORLOVCHI POLIMER KOMPOZITSIYALAR YARATISH: Bitiruv malakaviy ishining asosiy maqsadi mahalliy sholi xomashyosidan olingan kraxmalni sintetik polimerlar (PVA va PFK ning kaliyli tuzi) bilan modifikatsiyalash, modifikatsiyalangan kraxmalning fizik-kimyoviy xossalarini oʻrganish va shu asosda toʻqimachilik sanoatida kalava iplarni ohorlashda ohorlovchi vosita sifatida qoʻllashning ilmiy, fizik-kimyoviy va texnologik asoslarini yaratishdan iborat. Ishda kraxmalni modifikatsiyalashning yangi texnologiyalari, ularning fizik-kimyoviy va reologik xususiyatlari, ohorlovchi moddalarning kalava iplarga taʼsiri, shuningdek, modifikatsiyalangan kraxmalning turli sharoitlarda ohorlash jarayonidagi samaradorligi tadqiq etilgan.
- Kraxmal asosidagi ohorlashning hozirgi zamon muammolari va tadqiqot vazifalari: Birinchi bobda mamlakatimiz va chet el to'qimachilik sanoatida ohorlashning hozirgi kundagi holati va rivojlanish tendentsiyasi haqidagi ilmiy-texnik ishlanmalarning tahlili beriladi. Kraxmalni modifikatsiyalashning mexano-kimyoviy texnologiyalari, tabiiy va sintetik polimerlar asosida kalava iplarni ohorlash jarayoni, poliakrilamid va polivinil spirt asosidagi ohorlar hamda ularning xususiyatlari koʻrib chiqiladi.
- Izlanish ob'ektlari va uslublari: Ikkinchi bobda tadqiqot usullari tavsiflandi va qoʻllanilgan materiallar haqida maʼlumotlar keltirildi. Guruch kraxmali, polivinilatsetat, PFK ning kaliyli tuzi kabi boshlang'ich xomashyo va materiallarning tavsifi berilgan. Shuningdek, modifikatsiyalangan guruch kraxmalidan ohor tayyorlash uslubi hamda ohorning fizik-kimyoviy xossalarini oʻrganish uslublari batafsil yoritilgan.
- Kalava iplarni ohorlash uchun kraxmal va PFK ning kaliyli tuzi asosidagi polimer kompozitsiyalarni ishlab chiqarishning fizik kimyoviy asoslari: Uchinchi bobda kraxmal, PFK ning kaliyli tuzi va PVA asosidagi polimer kompozitsiyalarning olinish jarayonini tadqiq etish natijalari muhokama etildi. Polimer kompozitsiya bilan ohorlangan paxta kalava iplarning fizik – mexanik xossalarini oʻrganish natijalari keltirildi. Xususan, kraxmalni sintetik polimerlarning turli kontsentrtsiyasi bilan modifikatsiyalaganda qovushqoqlikning oʻzgarishi boʻyicha olingan maʼlumotlar va ular taʼsirini oʻrganish natijalari tahlil qilingan.
- Xulosa: Yakuniy bobda tadqiqot natijalari boʻyicha xulosalar chiqarildi. Mahalliy xom-ashyolardan olingan kraxmalni sintetik polimerlar bilan modifikatsiyalash va ulardan ohorlovchi kompozitsiyalar yaratishning ilmiy asoslari, ularning fizik-kimyoviy va reologik xususiyatlari oʻrganildi. Ishlab chiqilgan ohorlovchi polimer komponentlar sistemasining amaliy ahamiyati va uning ishlab chiqarishga tatbiq qilinishi boʻyicha tavsiyalar berildi.