Ўзбек тили семантик анализаторининг лингвистик асослари

Ushbu dissertatsiya avtoreferati oʻzbek tili semantik analizatorining lingvistik asoslarini tadqiq etishga bagʻishlangan. Unda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining til siyosatini takomillashtirishga qaratilgan qarorlari ijrosini taʼminlash maqsadida, Oʻzbekiston milliy korpusiga asoslanib, semantik analizator uchun lingvistik taʼminotni ishlab chiqish, omonim, polifunksional va koʻp maʼnoli soʻzlarni aniqlash va modellashtirishning nazariy va amaliy masalalari koʻrib chiqilgan. Tadqiqotda jahon va oʻzbek tilshunosligida semantik analizatorlar, omonimiya, polifunksionallik va polisemiyaning tadqiqi, shuningdek, ularni avtomatik ravishda aniqlash va utilizatsiya qilishning lingvistik usullari tahlil qilingan. Amalga oshirilgan ishlar natijasida omonim va koʻp maʼnoli soʻzlarni farqlash uchun morfologik, sintaktik, morfo-semantik, sintaktik-semantik filtrlarni qoʻllash taklif etilgan hamda ularning lingvistik modellari ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

Oʻzbek tili semantik analizatorining lingvistik asoslari: Dissertatsiyaning asosiy maqsadi Oʻzbekiston milliy korpusiga asoslanib, omonim, polifunksional va koʻp maʼnoli soʻzlarni aniqlash va modellashtirishning nazariy va amaliy masalalarini koʻrib chiqishdan iborat. Tadqiqotda jahon va oʻzbek tilshunosligida semantik analizatorlar, omonimiya, polifunksionallik va polisemiyaning tadqiqi, shuningdek, ularni avtomatik ravishda aniqlash va utilizatsiya qilishning lingvistik usullari tahlil qilingan.
Omonim va koʻp maʼnoli soʻzlarni farqlash: Amalga oshirilgan ishlar natijasida omonim va koʻp maʼnoli soʻzlarni farqlash uchun morfologik, sintaktik, morfo-semantik, sintaktik-semantik filtrlarni qoʻllash taklif etilgan. Ushbu filtrlarning lingvistik modellari ham ishlab chiqilgan.
Polifunksional soʻzlarni modellashtirish: Polifunksional soʻzlarni aniqlash va modellashtirishning lingvistik usullari ham koʻrib chiqilgan. Jumladan, soʻzlarning lugʻaviy va sintaktik jihatdan oʻzgarishini hisobga olgan holda modellar yaratilgan.