Портрет қаламтасвири

Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti tomonidan nashr etilgan. Kitob B. Boymetov qalamiga mansub bo‘lib, «PORTRET QALAMTASVIRI» nomli o‘quv-uslubiy qo‘llanma hisoblanadi. Kitobda portret chizishning nazariy va amaliy jihatlari, jumladan, inson boshi shaklining tuzilishi, konstruktiv-chizish usullari, bosh detallari (burun, ko‘z, quloq, lablar)ni chizish hamda tirik odam boshi rasmini chizish texnikasi atroflicha yoritilgan. Shuningdek, unda klassik rassomlarning tajribasi va uslublari haqida ham ma'lumotlar berilgan. Kitob badiiy-grafika fakulteti talabalari va tasviriy san’at bilan shug‘ullanuvchi mutaxassislar uchun mo‘ljallangan.

Asosiy mavzular

• MUKADDIMA: Tasviriy san'atda inson obrazining o‘rni, portret chizishning murakkabligi va uni o‘rganishning ahamiyati, shuningdek, zamonaviy rassom-pedagogdan talab qilinadigan sifatlar haqida umumiy ma'lumot berilgan. Antiq davrdan buyon rassomlar inson obraziga, xususan portretiga qiziqib kelganliklari va bu san'at turining rivojlanishi haqida qisqacha to‘xtalib o‘tilgan.
• I-BOB. ODAM BOSHI SHAKLI TUZILISHINING ASOSIY QONUNIYATLARI: Inson boshining tuzilishi, uning konstruktiv-anatomik asoslari, kalla suyagi qismlari va ular orasidagi aloqadorlik haqida so‘z boradi. Boshi shaklini to‘g‘ri tasvirlash uchun nazariy bilimlarni amaliyotda qo‘llash zarurligi va bu jarayonda bajarilishi lozim bo‘lgan mashqlar haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, bosh shaklini tahlil qilish va tasvirlash usullari, ya’ni boshi umumiy shaklini aniqlash va uni o‘rganish uslublari batafsil bayon etilgan.
• II-BOB. CHIZIQLI-KONSTRUKTIV TASVİRLASH USULI: Boshi shaklining konstruktiv asosini tahlil qilish va uni chizishda hisobga olinishi lozim bo‘lgan qonuniyatlar, jumladan, Dyuerni schemasi bo‘yicha bosh shaklining chiziqli-konstruktiv tasvir usuli batafsil ko‘rib chiqilgan. Boshi shaklini gorizontal va vertikal yuzalar bilan kesish orqali proporsional qismlarga ajratish usuli, shuningdek, profiil chiziqning ahamiyati tushuntirilgan.
• III-BOB. BOSHQISM LARI – BURUN, KO‘Z, QULOQ VA LABLAR RASMI: Ushbu bobda boshning alohida detallari: burun, ko‘z, quloq va lablarni chizishning nazariy va amaliy jihatlari, ularning tuzilishi, konstruktiv xususiyatlari va ularni chizish uslublari batafsil o‘rganilgan. Har bir detalni to‘g‘ri va ishonchli chizish uchun zarur bo‘lgan nazariy bilimlarni mustahkamlashga alohida e'tibor qaratilgan.
• IV-BOB. TİRIK ODAM BOSHI SHAKLINI RASMINI CHIZISH: Kitobning bu qismida tirik odam boshini chizishning o‘ziga xos qiyinchiliklari va ularni yengish usullari, shuningdek, rassomga qo‘yiladigan asosiy vazifalar va ularni bosqichma-bosqich hal qilish yo‘llari bayon etilgan. Bunda naturalistik kuzatuv, kompozitsiya, chiziqli-konstruktiv usul, tovush berish va umumlashtirish bosqichlari atroflicha tushuntirilgan.
• 1. Kalla suyi sungaklari: Bosh shaklining konstruktiv asosini tashkil etuvchi kalla suyaklari, ularning qismlari va joylashuvi, hamda ularning tuzilishidagi o‘zgarishlar haqida batafsil ma'lumot berilgan.
• 2. Bosh mushaklari: Bosh mushaklarining tuzilishi, ularning anatomik xususiyatlari va ularning harakatlari natijasida yuz shaklining o‘zgarishi haqida ma'lumotlar berilgan.