Электр энергияси ва иссиқликни ишлаб чиқариш технологиялари ва марказлари
Ushbu kitob issiqlik elektr stantsiyalarining (IES) ishlash prinsiplari, tuzilishi, jihozlari va energiya ishlab chiqarish texnologiyalariga bag'ishlangan. Kitobda IESning asosiy va yordamchi jihozlari, ularning o'zaro bog'liqligi, IESni loyihalash va ishlatishda e'tiborga olinadigan asosiy masalalar, ekologik jihatlar va iqtisodiy ko'rsatkichlar batafsil yoritilgan. Talabalar uchun mo'ljallangan ushbu qo'llanma energetika sohasidagi bilimlarini chuqurlashtirishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Elektrostantsiyalarning turlari va ularning energetik ko'rsatkichlari: Turli xil elektrostantsiyalarning (IES, AES, GES) tuzilishi, ishlash prinsiplari va energetik ko'rsatkichlari (FIK, solishtirma sarflar) haqida ma'lumot beriladi. Qanday qilib IES samaradorligini baholash va ularning iqtisodiy ko'rsatkichlarini yaxshilash mumkinligi ko'rsatiladi.
- IESning isitish sxemalari va jihozlari: Bug 'turbinasi va gaz turbinasi IESlarining issiqlik sxemalari, ularning asosiy va yordamchi jihozlari (qozonlar, turbinalar, nasoslar, issiqlik almashinuvchilari) va ularning vazifalari tahlil qilinadi. Jihozlarning optimal joylashuvi va ularning ish parametrlarini hisoblash usullari ko'rsatiladi.
- IESning suv ta'minoti: IESni suv bilan ta'minlash tizimlari, suvga qo'yiladigan talablar, suvni tayyorlash usullari (yumshatish, tuzsizlantirish) va suvni tozalash texnologiyalari batafsil bayon qilinadi. Shuningdek, sovutish tizimlari (ko'llar, gradirnyalar, purkash havzalari) va ularning samaradorligini oshirish usullari ham ko'rib chiqiladi.
- Bug'-gaz qurilmalari (BGU): Bug 'va gaz turbinalarining kombinatsiyasi bo'lgan BGUning afzalliklari, sxemalari va ishlash prinsiplari tushuntiriladi. BGU yordamida qanday qilib samaradorlikni oshirish va yoqilg'i sarfini kamaytirish mumkinligi ko'rsatiladi.
- IESda yoqilg'i xo'jaligi: IESda turli xil yoqilg'ilarni (qattiq, suyuq, gazsimon) qabul qilish, saqlash, tayyorlash va yoqish masalalari ko'rib chiqiladi. Yoqilg'i xo'jaligining asosiy jihozlari va ularning ishlash xususiyatlari bayon etiladi.
- IESni avtomatlashtirish va ish unumdorligini yaxshilash: IESni avtomatlashtirishning ahamiyati, avtomatik boshqaruv tizimlarining tuzilishi va vazifalari tahlil qilinadi. Avtomatlashtirish orqali qanday qilib xavfsizlikni oshirish, xodimlarning sonini kamaytirish va ish unumdorligini yaxshilash mumkinligi ko'rsatiladi.
- Magnit gidrodinamik (MHD) generatorlar: MHD generatorlarining ish prinsiplari, afzalliklari va kamchiliklari tushuntiriladi. Ularni IESda qo'llash istiqbollari ko'rib chiqiladi.