Ҳиндистон ташқи сиёсатида Марказий Осиё вектори
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi Hindistonning tashqi siyosatida Markaziy Osiyo vektorining shakllanishi va rivojlanish tendensiyalarini, mintaqadagi siyosiy, iqtisodiy va madaniy-gumanitar aloqalarni hamda bu o'zgarishlarga ta'sir etuvchi omillarni o'rganadi. Tadqiqotda Hindistonning mintaqa davlatlari bilan o'zaro munosabatlarining geografik, geostrategik va geoiqtisodiy jihatlari tahlil qilinib, bu aloqalarning rivojlanishida qiyinchiliklar tug'dirayotgan omillar ham aniqlangan. Hindistonning mintaqaviy va global siyosatdagi o'rni, xususan «Sharqqa nazar» va «Sharq sari qadam» kabi tashqi siyosat konsepsiyalari, Markaziy Osiyo bilan hamkorlikdagi strategik manfaatlari, jumladan, iqtisodiy, energiya, xavfsizlik va madaniy-gumanitar sohalardagi hamkorlikning istiqbollari keng yoritilgan. Xususan, O'zbekiston va Hindiston o'rtasidagi strategik hamkorlikning rivojlanishi, ikki tomonlama va ko'p tomonlama tashabbuslarning ahamiyati, mintaqada tinchlik va barqarorlikni ta'minlashdagi Hindistonning roli tahlil qilingan. Tadqiqotda Hindistonning xalqaro tashkilotlardagi faoliyati, ayniqsa, SHHT va BMT doirasidagi hamkorlik masalalari ham ko'rib chiqilgan. Ushbu tadqiqot natijasida Hindistonning Markaziy Osiyo siyosati bo'yicha ilmiy-nazariy va amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Hindistonning Markaziy Osiyo siyosatining konseptual asoslari: Ushbu bo'limda Hindistonning Markaziy Osiyo mintaqasiga nisbatan tashqi siyosatining nazariy-metodologik asoslari, konsepsiyalari va zamonaviy yo'nalishlari, jumladan «Sharqqa nazar», «Shimoiga nazar», «Sharq sari qadam», «Yaxshi qo'shnichilik siyosati» kabi tashabbuslari tahlil qilinadi.
- Hindistonning Markaziy Osiyodagi geostrategik va geoiqtisodiy manfaatlari: Mazkur bo'limda Hindistonning Markaziy Osiyo davlatlari bilan o'zaro munosabatlaridagi geografik, geostrategik va geoiqtisodiy manfaatlari, mintaqadagi raqobatchilari (Pokiston, Xitoy) va Afg'oniston omilining ta'siri ko'rib chiqiladi.
- Hindiston va Markaziy Osiyo davlatlari o'rtasidagi iqtisodiy, siyosiy va madaniy-gumanitar hamkorlik: Ushbu mavzu Hindiston va Markaziy Osiyo davlatlari, xususan O'zbekiston bilan savdo-iqtisodiy, investitsion, energiya, transport, madaniyat va gumanitar sohalardagi hamkorlikning rivojlanish tendensiyalari, qiyinchiliklari va istiqbollarini tahlil qiladi.
- Xalqaro tashkilotlarda Hindistonning faoliyati va Markaziy Osiyo bilan hamkorligi: Ushbu qismda Hindistonning SHHT, BMT kabi xalqaro tashkilotlardagi roli, O'zbekiston bilan ikki tomonlama va ko'p tomonlama hamkorlikni rivojlantirishdagi tashabbuslari ko'rib chiqiladi.