Табиий ипак толалари асосида полифункционал "Гемосорб" гемосорбенти: олиниши, тузилиши ва хос
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi polimer kimyosi va fizikasi instituti doktoranti Yarmatov Sardorbek Sobirjonovichning «Polifunksional gemosorbent “Gemosorb” asosida tabiiy ipak tolalarini olish, tuzilishi va xossalari» mavzusidagi dissertatsiya ishi yuzasidan tayyorlangan. Avtoreferatda tabiiy ipak tolalaridan gemosorbentlar olishning ilmiy-nazariy va amaliy jihatlari, ularning tuzilishi hamda xossalari batafsil yoritilgan. Tadqiqotda gemosorbentlarning turli moddalar bilan adsorbsiyasi, gemosorbentlarning toksikligi va uni qoʻllash yoʻnalishlari ham koʻrib chiqilgan. Tadqiqot natijalari boʻyicha patent olingan va Oʻzbekiston Respublikasi farmatsevtika sanoatida qoʻllash istiqbollari koʻrsatib oʻtilgan. Ushbu tadqiqotning asosiy ilmiy va amaliy ahamiyati shundaki, u tabiatdagi tabiiy materiallar asosida yangi gemosorbentlar yaratishning ilmiy-nazariy va texnologik jihatlarini ochib beradi.
Asosiy mavzular
- Tabiiy ipak tolalaridan polifunksional gemosorbentlar olish: Avtoreferatda tabiiy ipak tolalarini qayta ishlash jarayonlari, jumladan gidroliz va modifikatsiya qilish orqali gemosorbentlar olish texnologiyasi batafsil bayon etilgan. Jumladan, ipak tolalarining kimyoviy tarkibi, fizik xossalari va ulardan turli maqsadlarda foydalanish imkoniyatlari koʻrsatib oʻtilgan.
- Gemosorbentlarning tuzilishi va xossalari: Tadqiqotda olingan gemosorbentlarning fizik-kimyoviy xossalari, jumladan, sorbsion faolligi, ochiq hajmi, muvozanatli naftli tuzilishi va boshqa parametrlari oʻrganilgan. Ikkilamchi tuzilishi va modifikatsiyalangan gemosorbentlarning suvda eruvchanligi, shuningdek, ularning turli kimyoviy moddalar bilan oʻzaro taʼsirining oʻrganilganligi keltirilgan.
- Gemosorbentlarning qoʻllanilish sohalari: Tadqiqotda gemosorbentlarning qonni tozalash va organizmdagi turli toksinlarni chiqarib yuborishdagi samaradorligi, shuningdek, farmatsevtika sanoatida va tibbiyotda qoʻllash istiqbollari haqida maʼlumotlar berilgan. Ayniqsa, gemosorbentlarning qon va limfa tizimidagi chiqindilarni olib tashlashdagi roli alohida taʼkidlangan.