Мирзачўл суғориладиган тупроқларининг мелиоратив ҳолати ва уларни яхшилаш
Ushbu avtoreferat Mirzachul hududidagi sug'oriladigan tuproqlarning meliorativ holati va ularni yaxshilash muammolarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda tuproqlarning agrokimyoviy va agrofizikaviy xossalari, ularning sho'rlanishi, suv-tuproq rejimi, shuningdek tuproq unumdorligini oshirish bo'yicha ilmiy-amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan. Natijada, tuproqlarning meliorativ holatini yaxshilash, degradatsiya jarayonlarini oldini olish va yer resurslaridan samarali foydalanish bo'yicha muhim tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, maqsad va vazifalari, obyekt va predmeti, O'zbekiston fan va texnologiyalarining ustuvor yo'nalishlariga mosligi, ilmiy yangiligi, amaliy natijalari, ilmiy va amaliy ahamiyati, tadqiqot natijalarini joriy qilish, nashr etilgan ishlari va dissertatsiya tuzilishi haqida ma'lumot beriladi.
- Mirzachul tuproqlarining o'rganilganlik holati va ularning tahlili: Ushbu bobda mahalliy va xorijiy ilmiy manbalar, olimlar tomonidan olib borilgan ilmiy-tadqiqot ishlari, internet ma'lumotlari tahlil etilgan. Sho'rlangan tuproqlar zaxiralarini aniqlash, sho'rlanish jarayonlari, gumus va oziqa elementlari o'zgarish tendensiyasini aniqlash, qishloq xo'jalik ekinlari hosildorligi va tuproqlar unumdorligini saqlash va qayta tiklashga qaratilgan ilmiy izlanishlar olib borish zarurati ko'rsatilgan.
- Mirzachulning tabiiy-iqlim sharoitlari hamda tadqiqotlar obyekti va uslubi: Bobda Mirzachul hududining geografik joylashishi, geologik-litologik, geomorfologik, gidrogeologik, iqlimi va o'simlik qoplamlari hamda tuproqlarni shakllanishida inson faoliyatining roli, tadqiqot obyekti, predmeti va usullari to'g'risida ma'lumotlar berilgan.
- Mirzachul hududi sug'oriladigan tuproqlari, ularning agrofizik va agrokimyoviy xossalari: Uchinchi bobda tanlangan kalit maydon tuproqlarining kelib chiqishi, shakllanishi va rivojlanishi, ularning mexanik tarkibi, umumiy fizik xossalari, gumus va oziqa moddalari miqdori haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.
- Mirzachul hududi sug'oriladigan tuproqlarning meliorativ holati: To'rtinchi bobda yer osti suvlarining joylashish chuqurligi, mineralizatsiya darajasi va kimyoviy tarkibi, sho'rlanish va sho'rsizlanish jarayonlari, suvda eriydigan tuzlar miqdori va zaxiralari haqida ma'lumotlar berilgan.
- Yer fondi holati va ulardan samarali foydalanish: Beshinchi bobda Sirdaryo va Jizzax viloyatlari yer fondi va tuproq resurslarining bugungi holati, sug'oriladigan tuproqlar unumdorligi va hosildorlik dinamikasi, shuningdek meliorativ holatni yaxshilash bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.
- Xulosalar: Tadqiqot natijalariga asoslangan xulosalar va tavsiyalar keltirilgan, jumladan, tuproq-iqlim sharoitlari, sho'rlanish darajasi va tiplari, tuproqlarning meliorativ holati va ularni yaxshilash bo'yicha tavsiyalar berilgan.