Станция ва электр энергетика тизимларининг релели химояси
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Namangan Muhandislik Pedagogika Instituti talabalari uchun "Elektrotexnika va Energetika" kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, "Stansiya va elektr energetika tizimlarining releli himoyasi" fanidan kurs ishini bajarish uchun qo'llanma hisoblanadi. Unda energetika tizimlarida releli himoyaning ahamiyati, asosiy talablari, hisoblash usullari va qurilmalarni tanlash tartibi batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Releli himoyaning ahamiyati va vazifalari: Energetika tizimlarida releli himoya elektr ta'minotini tez tiklash, tizimni normal holatga keltirish va avariyaviy holatlarning oldini olishda muhim rol o'ynaydi.
- Releli himoyaga qo'yiladigan asosiy talablar: Tizim tanlovchanligi, tezkorligi, sezgirligi va ishonchliligi kabi asosiy talablarga javob berishi kerak. Tanlovchanlik faqat zararlangan qismlarni o'chirishni ta'minlaydi, tezkorlik avariyalarni tez bartaraf etadi, sezgirlik kichik o'zgarishlarga ham sezgir bo'lishi kerak va ishonchlilik doimiy ishlashni kafolatlaydi.
- Elektr tarmoqlari va transformatorlarni himoya qilish: Tarmoqlar va transformatorlarni qisqa tutashuvdan himoya qilish usullari, hisoblash tartibi va himoya qurilmalarini tanlash masalalari ko'rib chiqiladi.
- O'zgaruvchan tok zanjirlarida hisoblash: Qisqa tutashuv toklarini hisoblash, himoya qurilmalarini sozlash va tekshirish usullari keltirilgan.
- Kondensator batareyalarini himoya qilish: Kondensator batareyalarini haddan tashqari yuklanish va qisqa tutashuvdan himoya qilish usullari batafsil bayon etilgan.
- Rele himoyasi qurilmalarini tanlash: Rele himoyasi uchun ishlatiladigan qurilmalarning asosiy turlari, ularning texnik xususiyatlari va tanlash kriteriyalari haqida ma'lumot beradi.