Хоразм воҳаси уй-жой қурилиши билан боғлиқ анъанавий ва трансформацион жараёнлар (XIX-XX асрлар)

Ushbu kitob Xorazm vohasida XIX-XX asrlarda uy-joy qurilishi bilan bog'liq an'anaviy va transformatsion jarayonlarni o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda Xorazmning o'ziga xos tarixiy-etnografik mintaqa ekanligi, aholining an'anaviy turar joy tiplari, ularning tuzilishi, bezaklari hamda bu jarayonlarga ta'sir etuvchi omillar, urf-odatlar, marosimlar batafsil tahlil qilingan. Shuningdek, zamonaviy qurilish materiallari va texnologiyalarining uy-joy qurilishidagi an'anaviy uslublarga ta'siri, milliy qadriyatlarni saqlash va rivojlantirish kabi masalalar o'rin olgan. Kitobda shaharsozlikning rivojlanishi, turli ijtimoiy qatlamlarning uy-joy qurilishidagi o'rni, zamonaviy globalizatsiya sharoitida milliy an'analarni saqlashning dolzarbligi ham yoritilgan.

Asosiy mavzular

Uy-joy qurilishi an'analari: Xorazm vohasida uy-joy qurilishining o'ziga xos an'analari, ularning tarixiy shakllanishi, turli xil uslublar, materiallar, bezaklar va bu jarayonlarning evolyutsiyasi o'rganilgan. Xususan, an'anaviy qurilish materiallari, masalan, xom-g'isht, loydan foydalanish usullari, turar joylarning ijtimoiy-iqtisodiy holatga qarab tasnifi (kichik, o'rta va katta oilalar uchun mo'ljallangan uylar) hamda ularning ichki tuzilishi va bezaklari haqida ma'lumot berilgan.
Uy-joy qurilishida transformatsion jarayonlar: XIX-XX asrlarda Xorazmda uy-joy qurilishi bilan bog'liq bo'lgan jarayonlardagi o'zgarishlar, ya'ni transformatsiyalar tahlil qilingan. Zamonaviy qurilish materiallari va texnologiyalarining kirib kelishi, Yevropa standartlarining ta'siri, sovet davri qurilish standartlarining milliy an'analarga ta'siri hamda bu o'zgarishlarning milliy-madaniy o'ziga xoslikka ta'siri ko'rsatilgan.
Uy-joy qurilishi bilan bog'liq urf-odatlar va marosimlar: Xorazm vohasi aholisining uy-joy qurilishi bilan bog'liq urf-odatlari, marosimlari va ishonchlari atroflicha o'rganilgan. "Qoziq qoqdi", "Charxavik qa'da", "Joy to'yi", "Usta potiya" (ota-ona duosi) kabi marosimlar, ularning mazmun-mohiyati, boshqa hududlar bilan o'xshash va farqli jihatlari, shuningdek, bu marosimlarning zamonaviy sharoitda o'zgarishi va yo'qolib borayotganligi haqida ma'lumotlar berilgan.
Xorazm arxitekturasi: Xorazm vohasining o'ziga xos arxitekturasi, xususan, an'anaviy uy-joylarning tuzilishi, uslubi va bezaklari, qurilish texnikasi hamda ushbu sohadagi mahalliy va xorijiy texnologiyalarning integratsiyasi atroflicha tahlil qilingan. Xorazmning arxeologik va etnografik ekspeditsiyalarining bu boradagi ishlari, xususan, S.P.Tolstov, G.P.Snesarev kabi tadqiqotchilarning xizmatlari haqida so'z boradi.