Fundamentals of scientific research and innovation

Ushbu kitob "Ilmiy tadqiqot va innovatsiyalar asoslari" fanidan tayyorlangan elektron o'quv-metodik majmua bo'lib, barcha mutaxassisliklar uchun mo'ljallangan. Unda ilmiy tadqiqotlarni tashkil etish, ilmiy bilim va ijodiyotning metodologik asoslari, ijodiy tadqiqotlar uslublari, innovatsiya faoliyati maqsad va uslublari, innovatsiya iqtisodiyoti, tadqiqot natijalarini qayta ishlash, avtomatlashtirilgan tadqiqot tizimlari hamda innovatsion loyihalarni boshqarish kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Shuningdek, kitobda axborotni qidirish, biznesni rivojlantirishni rejalashtirish va yangi texnik yechimlarni topish uslublari ham bayon etilgan. Kitob talabalarga ilmiy faoliyat ko'nikmalarini shakllantirish, ilmiy izlanishlar olib borish va innovatsion jarayonlarni tushunish uchun zarur bilim va ko'rsatmalarni taqdim etadi.

Asosiy mavzular

  • O'zbekiston Respublikasida ilmiy ishni tashkil etish: Ushbu bo'lim O'zbekiston Respublikasida ilm-fan tuzilishi, uning jamiyatdagi o'rni, fanlar tasnifi, ilmiy-texnik rivojlanishni boshqarish, akademik darajalar va unvonlar, ilmiy jamoat tashkilotlari, talabalar ilmiy doiralari faoliyati, sanoat amaliyoti, kurs va diplom loyihalari, ilmiy tadqiqotning bosqichlari haqida ma'lumot beradi.
  • Ilmiy bilim va ijodiyotning metodologik asoslari: Bu mavzu ilmiy bilim konsepsiyasi, kognitivlik, konsept, fikrlash, hukm, xulosa, ilmiy g'oya, gipoteza, qonun, nazariya kabi tushunchalarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, nazariy va empirik tadqiqot usullari (kuzatish, taqqoslash, o'lchash, tajriba, umumlashtirish, abstraksiya, tahlil va sintez, induksiya va deduksiya, tizimli tahlil usullari) hamda ijodiyot va ilmiy axborot manbalari yoritilgan.
  • Ijodiy tadqiqotlar vazifalari va uslublari: Ushbu bo'lim ilmiy tadqiqot maqsadlari, tadqiqotlarda matematik usullardan foydalanish, analitik va statistik-probabilistik tadqiqot usullari, fizik, analog va matematik modellashtirish, tajribaviy tadqiqotlar, hisoblash tajribasi, tajribaviy ish uslublari, metrologik ta'minot, SI birliklaridan foydalanish, statistik qatorlarni taqriban formulalar tanlash, optimallashtirish mezonlarini shakllantirish uslublari kabi masalalarni qamrab oladi.
  • Innovatsiya faoliyati maqsad va uslublari. Innovatsion qonunlar: Bu mavzu innovatsiyaning asosiy tushunchalari va terminologiyasi, innovatsiyaning mohiyati va mazmuni, innovatsiya turlari, rivojlanish jarayonida innovatsiyaning o'rni va roli, innovatsiya faoliyatining maqsad va uslublari, innovatsion qonunlar, innovatsiya jarayoni, uning bosqichlari, innovatsiya mezonlari, innovatsiya jarayoni mohiyati kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
  • Innovatsion iqtisodiyot asoslari: Mavzu innovatsion texnologiyalar, loyihalar, yechimlarni qidirish, tizimlashtirish va tahlil qilish, raqobatbardoshlik omillari, innovatsiyada risk menejmenti asoslari, innovatsiya faoliyatining amaliy jihatlari kabi masalalarni qamrab oladi.
  • Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishni rejalashtirish: Ushbu bo'lim tadbirkorlikni rivojlantirishni rejalashtirishning mohiyati, rejalashtirish turlari, biznes loyihasi konsepsiyasi, uning turlari, biznes rejalashtirish jarayoni, biznes rejalashtirish funktsiyalari va tamoyillari, BP ning eng keng tarqalgan yo'nalishlari kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
  • Axborotni qidirish: Mazmun global axborot tarmog'i bo'lmish Internetda zaruriy axborotni qidirish usullarini, xususan, kalit so'zlar orqali qidirishni, ierarxik katalog tizimida qidirishni, fayllarni qidirishni, Internetda qidirishning uchta usulini, qidiruv tizimi so'rov tilini o'z ichiga oladi.
  • Tajriba natijalarini qayta ishlash uslublari: Bu mavzu tajriba ma'lumotlarini qayta ishlash uslublarini, jumladan, nomuvofiq yoki o'tkazib yuborilgan o'lchovlarni tahlil qilish, tajribaviy ma'lumotlar taqsimoti qonunlarini eksperimental tekshirish, parametrlar va tasodifiy o'zgaruvchilarning sonli xarakteristikalarini baholash, katta hajmdagi tajribaviy ma'lumotlar bilan dastlabki axborotni guruhlash kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
  • Avtomatlashtirilgan tadqiqot tizimlari: Ushbu bo'lim avtomatlashtirilgan tadqiqot tizimlari (ATST), ularning yaratish maqsadlari va foydalanishi, ATSTning tavsifi, funksiyalari, tuzilishi va yaratishning asosiy tamoyillari haqida ma'lumot beradi.
  • Innovatsion loyihalarni boshqarish: Mazmun innovatsion loyihalarni boshqarishning mohiyati, uning xususiyatlari, innovatsion loyihalarni boshqarishda ideal holat va undagi risklar, innovatsion loyihalarni boshqarish yondashuvlari, jamoa tomonidan gipotezalarni tekshirish, innovatsion loyihalarni boshqarish usullari va standartlari haqida ma'lumot beradi.
  • Yangidan texnik yechim topish uslublari: Ushbu bo'lim yangi texnik yechimlarni topish uslublarini, jumladan, "brainstorming" usuli, "Hefele notebook" usuli, "Focal object" usuli, assotsiatsiyalar va metaforalar "garlend" usuli, "KARUS" tizimi, "Karus" tizimidagi usullar va "Krick" tavsiyalari ro'yxati kabi masalalarni qamrab oladi.
  • Talabalarning innovatsion faolligini oshirish usullari: Quyidagi mavzularni o'z ichiga oladi: ijodiy shaxsni shakllantirish, o'qituvchilarning kasbiy malakasini oshirish, o'qituvchilarning pedagogik faoliyatini rag'batlantirish, noan'anaviy usullardan foydalanish, ijodiy jarayonlarni tashkil etish va boshqarish.