Содда гапда коммуникация ва прагматика муносабати
Ushbu avtoreferat, Xujamkulova Maxbuba Bobonazarovna tomonidan tayyorlangan va oddiy gapda kommunikatsiya hamda pragmatika munosabatlarini tadqiq etuvchi nomzodlik dissertatsiyasining qisqacha mazmunini ochib beradi. Unda tilshunoslikda kommunikatsiya va pragmatikaning o'zaro bog'liqligi, oddiy gaplarning kommunikativ turlari, ularning nutqiy akt, deyksis, presuppozitsiya va tag'manolar orqali pragmatik jihatdan tahlili keng yoritilgan. Tadqiqotda jahon va o'zbek tilshunosligidagi nazariy qarashlar asosida kommunikativ va pragmatik tushunchalarining mohiyati, oddiy gaplarning kommunikativ va pragmatik xususiyatlari batafsil ko'rib chiqilgan. Shuningdek, tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati, natijalarining tatbiqi ham bayon etilgan.
Asosiy mavzular
- Kommunikatsiya va pragmatikaning o'zaro bog'liqligi: Tadqiqotning birinchi bobida tilshunoslikda kommunikatsiya va pragmatika o'rtasidagi nazariy va amaliy aloqadorlik, antropotsentrik yondashuv asosida pragmatikaning shakllanishi, uning jahon va o'zbek tilshunosligidagi rivoji hamda asosiy masalalari bayon etilgan.
- Oddiy gaplarning kommunikativ turlari va ularning pragmatik xususiyatlari: Dissertatsiyaning ikkinchi va uchinchi boblarida oddiy gaplarning kommunikativ turlari (da'rak, so'roq, buyruq) ning nutqiy akt, deyksis va presuppozitsiya nuqtai nazaridan tahlili, ularning pragmatik xususiyatlari va emotsional jihatdan ifodalanishi o'rganilgan.
- Pragmatika va uning tilshunoslikdagi o'rni: To'rtinchi bobda pragmatikaning asosiy tushunchalari, jumladan, presuppozitsiya va tag'manoning mohiyati, ularning oddiy gaplarda qo'llanilishi va hissiy jihatdan ifodalanishi tadqiq etilgan.