Юрак ишемик касаллиги беморларида узоқ муддатли реабилитация давридаги миокард ремоделлашувининг патогенетик, молекуляргенетик ва терапевтик жихатлари
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O'zbekiston Respublikasi Tibbiyot fanlari doktori (DSc) darajasini olish uchun tayyorlangan bo'lib, unda yurak ishemik kasalligi (YIK) bo'lgan bemorlarda uzoq muddatli reabilitatsiya davrida miokardning patogenetik, molekulyar-genetik va terapevtik jihatlari chuqur o'rganilgan. Tadqiqotda yurak ishemik kasalligining rivojlanishida va kechishida genetik omillarning, xususan, sitokinlar va natriyuretik peptidlar genlarining polimorfizmining o'rni baholangan. Tadqiqot natijasida YIK bilan og'rigan bemorlarda miokardning struktur va funksional o'zgarishlarini bashorat qilish va individual yondashuv asosida davolash strategiyasini shakllantirish bo'yicha muhim xulosalar va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati shundaki, unda olingan natijalar yurak-qon tomir kasalliklarini tashxislash, davolash va oldini olishda yangi imkoniyatlar ochib beradi.
Asosiy mavzular
- Yurak ishemik kasalligining epidemiologiyasi va patogenezi: Dissertatsiya YIK ning zamonaviy dunyodagi o'rni, uning keng tarqalishi, kasallikning rivojlanish mexanizmlari, ayniqsa, yurak qismlarining struktural va funksional o'zgarishlari (miokard remodeleylashuvi) hamda genetik omillarning ta'siri haqida ilmiy-nazariy ma'lumotlar beradi.
- Miokard remodeleylashuvining genetik determinantlari: Tadqiqotda natriyuretik peptid (NUП), IL-1, IL-6 va TNF-α kabi genlarning polimorfizmi hamda ularning YIK rivojlanishi va miokard remodeleylashuviga ta'siri o'rganilgan. Xususan, milliy populyatsiyada ushbu genetik markerlarning tarqalishi va ularning kasallik kechishiga bog'liqligi aniqlangan.
- Endovaskulyar va tibbiy davolash usullarining ta'siri: Dissertatsiyada endovaskulyar revaaskulyarizatsiya va dorilash terapiyasining bemorlar sog'lig'iga ta'siri, ayniqsa, miokard remodeleylashuvi jarayonlariga ta'siri solishtirilgan. Genetil polimorfizmning davolash natijalariga ta'siri ham tahlil qilingan.
- Davolashning individual yondashuvlari va algoritmlari: Tadqiqot natijalari asosida YIK bilan og'rigan bemorlarni davolashda genetik ma'lumotlarga asoslangan individual yondashuvlarni qo'llash algoritmi ishlab chiqilgan. Bu esa bemorlarga to'g'ri va samarali davo choralarini tanlashga yordam beradi.