Noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi
Ushbu uslubiy qo'llanma "Noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi" fani bo'yicha bakalavrlar uchun ishlab chiqilgan bo'lib, unda sanoat gazlarini tozalash, sulfat kislota, ammiak, nitrat kislota, karbamid, fosfatlar, kaliy tuzlari va boshqa noorganik moddalarni ishlab chiqarish texnologiyalari, ularning fizik-kimyoviy xossalari, olinish usullari, texnologik sxemalari va laboratoriya mashg'ulotlarini bajarishga oid ma'lumotlar keltirilgan. Qo'llanma talabalarning nazariy bilimlarini mustahkamlash va amaliy ko'nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Sanoat gazlarini oltingugurtli birikmalardan tozalash: Mavzu sanoat gazlarini, xususan, vodorod sulfidi bor gazlarni quruq va ho'l usullar bilan tozalash texnologiyalarini, shu jumladan, aktivlashtirilgan ko'mir va GIA P-10 katalizatori yordamida tozalashni, shuningdek, siklik usul bilan gazlarni konsentratsiyalashni o'z ichiga oladi.
- Temir sul'fidi va boshqa oltingugurtli xomashyolarni yoqishning fizik kimyoviy asoslari: Mavzu temir sulfidi, pirotin, pirotin va S ning kuyish reaksiyalarini, ular tarkibidagi oltingugurt miqdorini aniqlash usullarini va shu jarayonlarda hosil bo'ladigan chiqindilarni o'rganishga bag'ishlangan.
- Kolchedanni kuydirib sulfat kislotasini olish: Mavzu oltingugurt kolchedanini kuydirish orqali sulfat kislota olish, bunda SO2 ni SO3 ga oksidlash jarayoni, nazariy va amaliy yondashuvlarni, hamda harorat, havoning tezligi kabi omillarning ta'sirini o'rganishga qaratilgan.
- Sanoat gazlarini sulfat kislotasi bilan tozalash: Mavzu sanoat gazlaridagi SO2 ni turli usullar, jumladan, siklik usul bilan konsentratsiyalash va uning texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlarini o'rganishga bag'ishlangan.
- Natriy gidroksid ishlab chiqarishda olingan ishqorlarni analizi: Mavzu ishqorlarni, xususan, natriy gidroksid va natriy karbonatni aniqlash usullarini, ularning miqdorini hisoblash formulalarini va tegishli analiz tartiblarini o'z ichiga oladi.
- Murakkab o'g'itlar tarkibidagi ozuqa komponentlarini aniqlash: Mavzu murakkab o'g'itlarning tarkibiy qismlari, jumladan, fosfor (P2O5) va kalsiy (CaO) miqdorlarini aniqlashning turli usullarini, ularning hisob-kitoblarini o'rganishga qaratilgan.
- Nitrоzаning tаrkiibidagi azot оksidlarini aniqlash: Mavzu nitrozalardagi azot oksidlarini aniqlashning turli usullarini, jumladan, permangonometrik va nitrometr usullarini, ularning kimyoviy reaksiyalarini va hisoblash usullarini o'z ichiga oladi.
- Fosfatlarni nitrat kislota bilan parchalash: Mavzu fosfatlarni nitrat kislota bilan parchalashning nazariy asoslari, jarayonning kinetikasi va olingan mahsulot sifatiga ta'sir etuvchi omillarni o'rganadi.
- Qo'shaloq superfosfat ishlab chiqarish: Mavzu qo'shaloq superfosfatning fizik-kimyoviy asoslari, ishlab chiqarish usullari, jumladan, kamerali va oqimli usullarni, hamda uning sifatini baholashni o'z ichiga oladi.
- Karbamid ishlab chiqarish texnologiyasi: Mavzu karbamidning xossalari, ammiak va karbonat angidriddan karbamid sintez qilishning fizik-kimyoviy asoslari, ishlab chiqarish usullari va tajribalarni o'z ichiga oladi.
- SUL'FAT KISLOTASINING FIZIK-KIMYOVIY XUSUVIYATLARI VA XOLQ XUJALIGIDAGI AXAMIYATI: Ushbu mavzu sulfat kislotasining fizik-kimyoviy xususiyatlari, uni ishlab chiqarish usullari, xalq xo'jaligidagi ahamiyati va O'zbekistondagi ishlab chiqarish korxonalari haqida ma'lumot beradi.