Болаларда рефракция аномалиялари коррекцияси ва профилактикасига мажмуавий ёндашув
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Sultonova Fazilat Aminboevna tomonidan yozilgan bo'lib, bolalarda refraksiya anomaliyalarini kompleks korreksiya qilish va profilaktikasiga bag'ishlangan. Tadqiqotda bolalarda ko'zning nur-qaytish xususiyatlaridagi o'zgarishlar, ya'ni refraksiya anomaliyalarining paydo bo'lish sabablari, ularning tarqalishi, diagnostikasi, davolash usullari va oldini olish choralari atroflicha o'rganilgan. Zamonaviy tibbiyotning ushbu dolzarb muammoga yondashuvlari, jumladan, optik koherens tomografiya (OKT) kabi texnologiyalardan foydalanish, risk omillarini aniqlash, kompyuter dasturlari yordamida prognozlash hamda profilaktik tadbirlarni takomillashtirish bo'yicha ilmiy va amaliy natijalar keltirilgan. Tadqiqot natijalari asosida ishlab chiqilgan tavsiyalar va usullar bolalarda ko'z kasalliklarining oldini olish va ularni davolashda muhim ahamiyat kasb etadi.
Asosiy mavzular
- Bolalarda refraksiya anomaliyalarining dolzarbligi va rivojlanish sabablari: Tadqiqotning boshlang'ich qismida refraksiya anomaliyalarining jahon miqyosidagi tarqalishi, ya'ni ko'r bo'lib qolish va ko'rish qobiliyatining zaiflashishiga olib keladigan muhim muammolar sifatida ko'rsatilgan. Zamonaviy ilm-fan va texnika rivojlanishi bilan birga tashqi va ichki omillarning ko'zga ta'siri kuchayayotganligi, bu esa turli oftalmologik kasalliklarning rivojlanishiga olib kelishi ta'kidlangan. Maktab yoshidagi bolalarda refraksiya anomaliyalarining oldini olish dolzarb vazifa sifatida belgilangan.
- Refraksiya anomaliyalarining diagnostikasi va zamonaviy usullar: Ushbu qismda refraksiya anomaliyalarini aniqlashda qo'llaniladigan zamonaviy diagnostika usullari, jumladan, optik koherens tomografiya (OKT) ma'lumotlari tahlil qilingan. Refraksiya turlari (miopiya, gipermetropiya, astigmatizm) bo'yicha to'r pardasi qalinligining o'zgarishlari, ko'z olmasining aksial uzunligi, refraksiya va ko'rish o'tkirligi bilan bog'liqligi o'rganilgan.
- Refraksiya anomaliyalarini davolash va profilaktikasi: Tadqiqotda refraksiya anomaliyalarini davolashning uchta asosiy yo'nalishi (optimal korreksiya, ko'z gimnastikasi, dori vositalari) bo'yicha samaradorlik baholangan. Shuningdek, risk omillarini aniqlash va ularni bartaraf etish bo'yicha yangi yondashuvlar, jumladan, kompyuter dasturi va elektron reyestr yaratilgan. Ushbu usullar bolalarda refraksiya anomaliyalarining oldini olish va davolashga kompleks yondashuvni ta'minlaydi.
- Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati: Ilmiy natijalar O'zbekiston Respublikasi sog'liqni saqlash amaliyotiga tatbiq etilgan. Xususan, Xorazm viloyatidagi tibbiyot muassasalarida joriy etilgan usullar, bolalarda refraksiya anomaliyalarini oldini olish, o'z vaqtida aniqlash va davolashda muhim rol o'ynaydi. Tadqiqot natijalari bo'yicha 8 ta ilmiy anjumanlarda va ko'plab jurnallarda maqolalar chop etilgan.