XX asr birinchi choragida rus ornamental prozasining ekspressiv sintaksisi
Ushbu dissertatsiya XX asrning birinchi o'n yilligida rus ornamentli prozasining ekspressiv sintaksisini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda o'ziga xos stilistik vositalar, jumladan, nutqiy dialog shakllari, parsellangan va inparsellangan konstruksiyalar, zevgma va xiazm kabi sintaktik figurarining o'rni va roli tahlil qilingan. Ilmiy ishda ushbu vositalarning semantik, sintaktik va pragmatik jihatlari, ularning o'zaro ta'siri hamda badiiy matnda ekspressivlikni yaratishdagi o'rni atroflicha ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari rus tilshunosligi va o'zbek tilshunosligida ekspressiv sintaksis bo'yicha mavjud nazariyalar boyitishga va ushbu sohadagi tadqiqotlar uchun yangi yo'nalishlar ochishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi, uning jahon va respublika fan taraqqiyoti bilan bog'liqligi, muammoning o'rganilganlik darajasi, tadqiqot maqsadi va vazifalari, obyekti va predmeti, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati bayon qilingan.
- Tilshunoslikda ekspressivlik va ekspressiv sintaksisni o'rganish tarixi: Ushbu bobda ekspressivlik va ekspressiv sintaksisning muammolari, ekspressiv sintaktik birliklarning tahlili va tasnifi, tadqiqot materiallari, metodikasi ishlab chiqilgan.
- Og'zaki dialogning nutqiy shakllari: Ushbu bobda og'zaki dialogning nutqiy shakllari (fe'l va olmoshlarning ikkinchi shaxslari)ning struktur, semantik va funksional tahlili, ularning ornamental asarlardagi o'rni va boshqa ekspressiv vositalar bilan o'zaro ta'siri o'rganilgan.
- Ekspressiv sintaktik konstruksiyalar: Bobda parsellangan va inparsellangan konstruksiyalar, ularning lingvistik holati, tuzilish prinsiplari, grafik taqdimoti, ekspressiv vositalarning o'ziga xos xususiyatlari va konvergent imkoniyatlari tahlil qilingan.
- Ekspressiv sintaktik figuralar: zevgma va xiazm: Ushbu bobda zevgma va xiazm figuralarining ta'riflari, ularning semantik va sintaktik xususiyatlari, boshqa ekspressiv vositalar bilan o'zaro ta'siri va badiiy matnda ularning o'rni ko'rsatilgan.
- Xulosa: Dissertatsiyada aniqlangan asosiy ilmiy xulosalar va ularning amaliy ahamiyati umumlashtirilgan.