Дашқол ҳосил бўлиш шароитида углеводород оқимлари гидродинамик режимларини қувурли иссиқлик алмашгичлар самарадорлигига таъсири
Ushbu dissertatsiya Toshkent kimyo-texnologiya instituti va Umumiy va noorganik kimyo instituti tomonidan tayyorlangan doktorlik dissertatsiyasi avtoreferatidir. Unda uglevodorod oqimlarining gidrodinamik rejimlari ta'siri ostida quvurli issiqlik almashgichlar samaradorligini oshirish va cho'kindi hosil bo'lish jarayonlarini tahlil qilish masalalari yoritilgan. Tadqiqotda turli haroratlar va bosimlar ostida uglevodorodlarning fizik-kimyoviy xossalari, ularning gidravlik qarshiligi va issiqlik o'tkazuvchanligi o'rganilgan. Shuningdek, retsirkulyatsiya usullari orqali energiya tejash va samaradorlikni oshirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Uglevodorod oqimlarining gidrodinamik rejimlari va issiqlik almashgichlar samaradorligi: Dissertatsiyaning asosiy qismi uglevodorodlar (neft, gaz kondensati va ularning aralashmalari) ning turli oqim rejimlarida (laminari, turbulenti) issiqlik almashgichlar ichidagi harakatini o'rganishga bag'ishlangan. Harorat, bosim, tezlik va tarkibning oqimning gidrodinamik xossalariga va natijada issiqlik almashinuvi samaradorligiga ta'siri tahlil qilingan. Ayniqsa, cho'kindi (nakip) hosil bo'lish jarayonini kamaytirish va issiqlik uzatishni yaxshilash yo'llari ko'rsatilgan.
- Cho'kindi (nakip) hosil bo'lishining oldini olish va uni kamaytirish usullari: Ushbu mavzuda quvurli issiqlik almashgichlar ichki yuzasida uglevodorodlar qizdirilganda hosil bo'ladigan cho'kindining (nakip) miqdori va taqsimlanishi o'rganilgan. Oqim tezligi, harorat va ish vaqtining cho'kindi hosil bo'lishiga ta'siri aniqlangan. Cho'kindi hosil bo'lishini kamaytirish uchun qulay gidrodinamik rejimlarni tanlash va retsirkulyatsiya usullaridan foydalanish bo'yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar berilgan.
- Retsirkulyatsiya orqali issiqlik almashinuvi samaradorligini oshirish va energiya tejash: Dissertatsiyada uglevodorod oqimining bir qismini qayta aylantirish (retsirkulyatsiya) usulining issiqlik almashinuvi jarayonining samaradorligiga ta'siri o'rganilgan. Retsirkulyatsiya ulushining o'zgarishi bilan oqimning harorati va issiqlik uzatish koeffitsientining ortishi ko'rsatilgan. Ushbu usulning sanoatda qo'llanilishi natijasida energiya sarfini kamaytirish va iqtisodiy samaradorlikni oshirish mumkinligi isbotlangan.