Agrar sohada inson kapitalining shakllanishi va ulardan samarali foydalanish
Ushbu dissertatsiya agrar sohaga inson kapitalini shakllanishi va ulardan samarali foydalanish masalalarini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda inson kapitalining iqtisodiy mohiyati, uning shakllanish omillari, rivojlanish jarayoni hamda xorijiy tajribalar tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari asosida agrar sohada inson kapitalini shakllantirish va undan foydalanish boʻyicha takliflar va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Ayniqsa, Qashqadaryo viloyati misolida inson kapitalini rivojlantirishning innovatsion yoʻnalishlari va mexanizmlari koʻrsatib berilgan.
Asosiy mavzular
- Mavzuning dolzarbligi va zarurati: Jahon iqtisodiyotining innovatsion rivojlanish tendensiyasi hamda yangi Oʻzbekiston iqtisodiyotining rivojlanishi sharoitida agrar sohaga inson kapitalini shakllantirish va undan samarali foydalanish dolzarb muammo hisoblanadi. Mamlakatimizda ushbu sohaga investitsiya kiritish va inson kapitalini rivojlantirishga katta e'tibor qaratilmoqda.
- Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning asosiy maqsadi agrar sohada inson kapitalini shakllanishini takomillashtirish va ulardan samarali foydalanish boʻyicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat. Vazifalari esa inson kapitalining nazariy-ilmiy asoslarini, baholash uslublarini tadqiq qilish, agrar sohadagi ijtimoiy-iqtisodiy shart-sharoitlarni tahlil qilish, innovatsion senariylar ishlab chiqish, davlatning rolini yoritish hamda takliflar ishlab chiqishni o'z ichiga oladi.
- Agrar sohada inson kapitalini shakllantirishning ilmiy-uslubiy asoslari: Birinchi bobda "inson kapitali", agrar sohada "inson kapitali", "inson kapitalining shakllanishi" va "inson kapitalidan samarali foydalanish" tushunchalarining nazariy ilmiy asoslari, shakllanish omillari, xususiyatlari va tamoyillari, baholash uslublari yoritilgan. Inson kapitalini baholashda hayot sikli modelidan foydalanish taklif etilgan.
- Qashqadaryo viloyati agrar sohasida inson kapitalini shakllanishi va foydalanishning hozirgi holati hamda rivojlanish tendensiyalari: Ikkinchi bobda Qashqadaryo viloyati agrar sohasida inson kapitalini shakllanishi va rivojlanishining ijtimoiy-iqtisodiy shart-sharoitlari, bandlik va mehnat samaradorligi koʻrsatkichlari, xorijiy tajribalar tahlil qilingan. Viloyatning qishloq hududlarida turli ijtimoiy-iqtisodiy koʻrsatkichlar boʻyicha holat aniqlanib, tahlil qilingan.
- Agrar sohada inson kapitalidan samarali foydalanishning strategik yoʻnalishlari: Uchinchi bobda agrar sohada inson kapitalini innovatsion shakllantirish va undan foydalanishning strategik yoʻnalishlari, institutsional shart sharoitlar va tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlarni takomillashtirish masalalari koʻrib chiqilgan. Davlat-xususiy sheriklik (DXSh) mexanizmlarining ahamiyati va uni qoʻllash yoʻnalishlari asoslab berilgan.
- Tadqiqot natijalari va tavsiyalar: Tadqiqot natijasida kelib chiqilgan xulosalar asosida agrar sohada inson kapitalini shakllantirish va undan samarali foydalanish boʻyicha aniq taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Jumladan, inson kapitalini shakllantirishning 5-10 yillik prognoz koʻrsatkichlari aniqlangan.