Olmos va kumushsimon rangbarangliklaridagi sur rangli qorako‘l qo‘ylari mahsuldorligini seleksion-genetik jihatdan qiyosiy baholash

Ushbu doktorlik dissertatsiyasi qorako'l qo'ylarining olmos va kumushsimon rangbarangliklari va ularning samarali urchitish usullarini seleksion-genetik jihatdan qiyosiy baholashga bag'ishlangan. Tadqiqotda ushbu yo'nalishda olib borilgan ilmiy ishlar tahlil qilinib, qorako'l qo'ylarining irsiy salohiyati, o'sishi va rivojlanishi, mahsuldorlik xususiyatlari o'rganilgan. Tadqiqot natijalari bo'yicha qo'ylar genotipini qiyosiy baholash, rangbaranglik va boshqa muhim belgilarni seleksion-genetik jihatdan baholash asosida foydali tavsiyalar ishlab chiqilgan. Shuningdek, tadqiqotning amaliy natijalari va iqtisodiy samaradorligi ham ko'rsatib berilgan.

Asosiy mavzular

  • Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Chorvachilikning muhim tarmog'i bo'lgan qorako'lchilikning aholi uchun ahamiyati, dunyo mamlakatlarida qorako'l zotini urchitish va O'zbekistonda bu sohani rivojlantirishning istiqbollari haqida ma'lumot beriladi. Milliy taraqqiyot strategiyasida chorvachilikni rivojlantirishning muhim vazifalaridan biri ekanligi ta'kidlanadi.
  • Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi: Tadqiqot O'zbekiston Respublikasi fan va texnologiyalari rivojlanishining "Qishloq xo'jaligi, biotexnologiya, ekologiya va atrof-muhit muhofazasi" ustuvor yo'nalishi doirasida bajarilgan.
  • Muammoning o'rganilganlik darajasi: Qorako'l zotining seleksiyasi bo'yicha olib borilgan ilmiy tadqiqotlar tahlil qilinadi. Jumladan, rangbaranglik, gul, jun-tola sifatini o'rganish bo'yicha bajarilgan ishlar ko'rib chiqiladi va ushbu sohaga oid tadqiqotlar yetarli emasligi ta'kidlanadi.
  • Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning maqsadi olmos va kumushsimon rangbarangliklardagi sur rangli qorako'l qo'ylarining irsiy, o'sish va rivojlanish hamda mahsuldorlik xususiyatlarini seleksion-genetik jihatdan qiyosiy baholash va ularning o'xshashlik va farqlanish tomonlarini aniqlashdan iborat. Tadqiqot vazifalari aniq belgilab berilgan.
  • Tadqiqot ob'ekti va predmeti: Tadqiqot ob'ekti sifatida olmos va kumushsimon rangbarangliklardagi qorako'l qo'ylari va qo'zilari, predmeti esa ularning rangbarangligi, gul, jun-tola sifati va ularning irsiylanish hamda avlodlariga o'tishi xususiyatlari belgilangan.
  • Tadqiqotning usullari va ilmiy yangiligi: Tadqiqotni o'tkazishda foydalanilgan usullar va ilmiy yangiliklar bayon etilgan. Jumladan, olmos va kumushsimon rangbarangliklardagi qoʻylarni turli variantlarda juftlashda ularning irsiy imkoniyatlaridan foydalanishning samarali yoʻllari aniqlangan.
  • Tadqiqotning amaliy natijalari va joriy qilinishi: Tadqiqot natijalarining amaliy ahamiyati, mamlakatimizning cho'l sharoitida turli rangbaranglikdagi qorako'l qo'ylarining irsiy va mahsuldorlik xususiyatlarini oʻzaro qiyoslab seleksion-genetik jihatdan baholanishi va hosil qilingan natijalarning amaliyotga joriy etilishi ko'rsatib berilgan.
  • Xulosalar: Tadqiqot natijalariga asoslanib, olmos va kumushsimon rangbarangliklardagi qorako'l qo'ylarining o'sish va rivojlanish ko'rsatkichlari bo'yicha sezilarli farqlar aniqlanmaganligi, biroq rangbaranglik, rang ifodalanishi va boshqa ba'zi belgilar bo'yicha olmos rangbaranglikning ustunligi ko'rsatilgan. Shuningdek, olmos genotipining iqtisodiy samaradorlikka ijobiy ta'sir ko'rsatishi ta'kidlangan.