Chorvachilikni rivojlantirishda yaylovlardan samarali foydalanishni takomillashtirish (Qoraqalpog‘iston Respublikasi Qo‘ng‘irot tumani misolida)
Ushbu dissertatsiya Qoraqalpog'iston Respublikasining Kungrad tumanida yaylov chorvachiligini rivojlantirish va ulardan samarali foydalanish asosida xo'jaliklar daromadini oshirishga qaratilgan ilmiy tadqiqot hisoblanadi. Tadqiqotda yaylovlardan foydalanishning iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik jihatlari tahlil qilinib, zamonaviy "aqlli" texnologiyalar asosida chorvachilikni rivojlantirish bo'yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Shuningdek, yaylov chorvachiligini optimallashtirish bo'yicha elektron platforma yaratilgan va uning yordamida xo'jaliklarning daromadini oshirish usullari ko'rsatib berilgan. Tadqiqot natijalari Qoraqalpog'iston Respublikasi qishloq xo'jaligi vazirligida joriy etilgan va amaliyotda qo'llanilmoqda.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahonda oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlash, iqtisodiy resurslardan samarali foydalanish masalalari dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Chorvachilikni rivojlantirishning istiqbolli yo'llarini aniqlash hamda yaylov resurslaridan optimal foydalanish chorva mahsulotlari ishlab chiqarishni ko'paytirishning muhim shartidir.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Chorvachilikni rivojlantirishda yaylovlardan foydalanish darajasini baholash yalpi chorvachilik mahsulotlari yetishtirish, chorva bosh soniga yaylovlar va pichanzorlar maydonidagi ekologik bosim o'zgarish ta'sirini miqdoriy ifodalash asosida takomillashtirilgan. Yaylovlarda chorvachilik bilan shug'ullanuvchi subyektlar faoliyatida ishchi kuchi, suv va yer resurslaridan optimal foydalangan holda daromadni maksimallashtirish modelini shakllantirish va joriy etishda zaruriy ma'lumotlar bazasining elektron platformasidan foydalanish taklifi ishlab chiqilgan.
- Tadqiqotning amaliy natijasi: Qishloq xoʻjaligidagi daromadlarni oshirish yoki xarajatlarni minimallashtirish, mahsulot yetishtirish jarayonlarini intensivlashtirish asosida resurslardan foydalanish samaradorligini oshirishda optimizatsion modellardan foydalanish taklifi asoslangan. Chorvachilik sohasidagi jahon tajribasiga asoslanilgan holda Qoraqalpogʻiston Respublikasida dehqonchilik va chorvachilikni integratsiyalashgan holda rivojlashtirish tavsiya etilgan.
- XULOSA: Chorvachilikni rivojlantirishda yaylovlardan samarali foydalanishni takomillashtirish (Qoraqalpogʻiston Respublikasi Qoʻngʻirot tumani misolida) boʻyicha olib borilgan tadqiqotlar natijasida resurslardan samarali foydalanish, ekologik bosimni kamaytirish va qishloq xoʻjaligini barqaror rivojlantirish yuzasidan quyidagi xulosalarga kelindi: Chorvachilikni rivojlantirish oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlashdagi muhim va istiqbolli yoʻnalishlardan boʻlib, mavjud, yaylovlardan va ularning mahsuldorligidan foydalanish yem-xashak muammosini yechib beradi; optimizatsion modellardan foydalanish samaradorlikni oshiradi; shimoliy hududlarda chorvachilik qishloq xoʻjaligida samaradorlikni oshirishga xizmat qiladi; yaylovlardan foydalanishni rivojlantirish istiqbolli sohalardan hisoblanadi.