Алий Сафий Ҳиравийнинг «Рашаҳот» асари: матн тарихи, таржималари, манбашунослик ва герменевтик тадқиқи
Ushbu dissertatsiya sharqshunoslik, xususan, Aliy Safiy Xiraviyning «Rashahot» asari matnshunosligi, adabiy manbashunosligi va uning forsiy, turkiy, arab va oʻzbek tillaridagi tarjimalari hamda mazkur asar bilan bogʻliq ilmiy-amaliy tadqiqotlarga bagʻishlangan. Tadqiqotda «Rashahot»ning yaratilish tarixi, matnining shakllanishi, qiyosiy-tekstologik va hermenevtik jihatdan oʻrganilgan. Asarda til, uslub, sheʼriy sanʼatlar va adabiy ilmlardan foydalanish jarayoni tahlil etilgan. Tadqiqot natijasida «Rashahot»ning yangi topilgan qoʻlyozmalari, ilmiy-tanqidiy matni va tarjimalari oʻrganilib, ulardagi kamchiliklar aniqlangan va ularni toʻgʻirlash boʻyicha takliflar berilgan. Shuningdek, «Rashahot»ning ilmiy-nazariy va amaliy ahamiyati, olingan natijalarning oʻzbekistonlik va xorijlik olimlar tomonidan oʻrganilishi va nashr etilishi haqida maʼlumot berilgan. Asarning sharq mumtoz adabiyoti va tasavvuf manbalari orasidagi oʻrni, badiiy jihatdan oʻziga xosligi ham koʻrsatib oʻtilgan.
Asosiy mavzular
- Alix Safiy Xiraviyning ilmiy-adabiy merosi va «Rashahot» asari: Tadqiqotda Aliy Safiy Xiraviyning ilmiy-adabiy merosi, jumladan, uning «Rashahot» asari hamda boshqa asarlari qiyosiy-tekstologik va hermenevtik jihatdan oʻrganilgan. Asarda Aliy Safiyning sheʼriy sanʼatlari, adabiy uslubi va manbashunoslikdagi oʻrni tahlil qilingan.
- «Rashahot» asarining yaratilish tarixi va matnshunoslik: «Rashahot»ning yaratilish tarixi, uning nashrlari, qoʻlyozmalari, tarjimalari oʻrganilgan. Asarning matnining shakllanishi, qiyosiy-tekstologik tadqiqoti amalga oshirilgan, jumladan, qoʻlyozmalardagi matn xatolarini aniqlash va tuzatish boʻyicha ishlar olib borilgan.
- «Rashahot»ning adabiy manbashunoslik va hermenevtik tadqiqi: Tadqiqotda «Rashahot» asarining adabiy manbashunoslik va hermenevtik jihatdan tahlili amalga oshirilgan. Asarda qoʻllanilgan badiiy uslublar, janrlar, sheʼriy sanʼatlar oʻrganilgan, shuningdek, asardagi sharq mumtoz adabiyoti va tasavvufga oid iboralar va tushunchalar tahlil qilingan.