Tog‘ va tog‘oldi yaylovlaridan samarali foydalanish yo‘llarini ishlab chiqish (Qashqadaryo viloyati misolida).
Ushbu avtoreferatda Oʻzbekiston Respublikasi Qashqadaryo viloyati Dehqonobod tumani tog' va tog'oldi yaylovlaridan samarali foydalanish yo'llarini ishlab chiqish mavzusidagi falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasining asosiy mazmuni, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati va tadqiqot natijalari ilmiy-texnik jihatdan asoslangan holda ochib berilgan. Tadqiqotda tog' va tog'oldi yaylovlarining geobotanik holati o'rganilib, degradatsiyaga uchragan hududlarni tiklash, ozuqabop oʻsimliklarni yetishtirish va ulardan samarali foydalanish boʻyicha ilmiy-amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Oʻzbekistonda yaylovlarning holati va undan foydalanishni tashkil etishning nazariy asoslari: Ushbu bobda Oʻzbekiston Respublikasi tog', tog'oldi va cho'l yaylovlarida amalga oshirilgan tadqiqotlar hamda monitoring ishlari, rivojlangan mamlakatlarda yaylov yerlardan foydalanish bo'yicha xorijiy tajribalar tahlil qilinadi. Shuningdek, respublikamizda yaylov yerlar fondidan foydalanish holati bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.
- Tadqiqot obyekti va uslublari: Ushbu bobda tadqiqot obyektining tavsifi, yaylov yerlar maydoni bo'yicha ma'lumot, tadqiqot uslublari, olib borilgan geobotanik ishlar tahlili keltirilgan. Tajriba sxemalari va tajriba natijalari tahlil qilingan.
- Qashqadaryo viloyati Dehqonobod tumani yaylovlarining holati, pilot uchastkalar tashkil etish orqali istiqbolli ozuqabop yaylov oʻsimliklarini aniqlash: Bu bobda Qashqadaryo viloyati Dehqonobod tumani yaylovlarining geobotanik bahosi, degradatsiya jarayonlari, istiqbolli ozuqabop yaylov oʻsimliklarini yetishtirish boʻyicha tajribalar tahlili keltirilgan. Xususan, izen oʻsimligining xoʻjalik koʻrsatkichlari va ozuqabopligi asoslangan.
- Tog' va tog'oldi yaylovlaridan samarali foydalanishga qaratilgan yer tuzish loyihalash ishlarini ishlab chiqish: Yakuniy bobda yaylovlardan samarali foydalanishning prognoz koʻrsatkichlari ishlab chiqilgan. Qashqadaryo viloyati Dehqonobod tumani tog' va togʻoldi yaylovlari uchun izen oʻsimligini joylashtirish va yaylov almashish tartibi boʻyicha yer tuzish loyihalari tavsiya etilgan.