O‘qotar qurol, o‘q-dorilar, portlovchi moddalar yoki portlatish qurilmalari g‘ayriqonuniy muomalasiga qarshi kurashishning jinoyat-huquqiy choralarini takomillashtirish
Ushbu dissertatsiyada O'zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining tegishli moddalari (247, 248, 249-moddalar)ga o'zgartish va qo'shimchalar kiritish bo'yicha takliflar ishlab chiqilgan hamda O'zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining "Qurollarning g'ayriqonuniy muomalasi bilan bog'liq jinoyatlar to'g'risidagi ishlar bo'yicha sud amaliyoti haqida"gi Qarori loyihasi ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari ilmiy va amaliy ahamiyatga ega bo'lib, ular jinoyat huquqi nazariyasining rivojlanishiga hissa qo'shadi va amaliyotda qo'llanilish imkoniyatiga ega.
Asosiy mavzular
- Mavzu dolzarbligi va zarurati: Dunyoda o'qotar qurol, o'q-dorilar, portlovchi moddalar va portlatish qurilmalarining noqonuniy muomalasi dolzarb muammolardan biri hisoblanadi. Ushbu muammolarni bartaraf etish, jinoyatchilikning oldini olish va jamiyat xavfsizligini ta'minlash bo'yicha qabul qilingan xalqaro va milliy normativ-huquqiy hujjatlar, hamda amalga oshirilayotgan tadbirlar tahlil qilingan.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Ilmiy yangilik sifatida qurol, oʻqotar qurolning oʻq-dorilari va asosiy qismlari, portlovchi moddalar, portlatish vositalari yoki portlatish qurilmalarining g'ayriqonuniy muomalasi bilan bog'liq jinoyatlarning zaruriy belgisi hisoblangan "o'qotar qurol", "gazli qurol", “pnevmatik qurol”, “uloqtirish quroli”, "o'qotar qurolning asosiy qismlari" tushunchalarining zamonaviy yondashuv asosidagi mualliflik ta'riflari ishlab chiqilgan. Shuningdek, fuqaroviy va xizmat qurolini hamda uning oʻq-dorilarini ishlab chiqarishni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar uchun litsenziyaga ega boʻlishi, ishlab chiqarish xavfsizligi talablarini belgilashga doir takliflar ilgari surilgan.
- Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Tadqiqot natijalari asosida Oʻzbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksiga oʻzgartish va qoʻshimchalar kiritish boʻyicha qonun loyihasi va Oʻzbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining “Qurollarning g'ayriqonuniy muomalasi bilan bog'liq jinoyatlar to'g'risidagi ishlar boʻyicha sud amaliyoti haqida”gi Qaror loyihasi ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalaridan jinoyat qonunchiligini takomillashtirishda, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining mazkur masala yuzasidan qarorini yangitdan tayyorlashda, sud-tergov amaliyoti xodimlari tomonidan o'qotar qurol, oʻq-dorilar, portlovchi moddalar, portlatish vositalari yoki portlatish qurilmalarining g'ayriqonuniy muomalasini kvalifikatsiya qilishda va ularni o'xshash jinoyatlardan farqlashda foydalanish mumkin.